wordt aangegeven, dat nodig is om in de nieuwe toestand aan vaardbare kavels, zonder onderbreking door sloten en laagten, toe te delen. Met de intrede van de ruilverkaveling in het oude klei gebied werd het cultuurtechnisch onderzoek in de vorm van dit kavelwerk plotseling een probleem van de eerste orde in de schoot geworpen. Welke zijn de baten van dit kavelwerk, in welke mate moet naar een volmaakte egalisatie worden gestreefd, van welke omvang is dit kavelwerk in de verschillende oude kleigebieden, welke methoden van uitvoering kunnen de uitgaven voor dit bijzonder kostbare, doch voor vele blokken onmisbare grondwerk drukken Van de beantwoording van deze vragen zal afhangen welke mogelijkheden de ruilverkaveling voor het oude kleiland- schap heeft. De veenweidestreken Ten slotte nog een enkele opmerking over de inherente eigen schappen van ruilverkaveling in een veenweidegebied. De ervaring met ruilverkaveling is voor dit landschapstype nog niet groot. De ontwerper liep steeds vast op de hoge kosten, verbonden aan de toepassing van de tot dusver gebruikelijke ontsluiting door een net van nieuwe wegen. Ten slotte werd een oplossing gevonden door een sterke beperking van het te ontwerpen wegennet. Willen dan samenvoeging en ontsluiting als essentiële onderdelen van de ver kavelingsverbetering tot hun recht komen, dan moet verplaatsing van bedrijven een belangrijk onderdeel van het plan vormen. Het juiste evenwicht tussen boerderij verplaatsing en wegen aanleg is een punt van onderzoek, dat voor het hier besproken landschap van bijzondere betekenis is. Verplaatsing van bedrijven is echter wegens het abandonneren van een aantal goede gebouwen in de oude bewoningsstrook een kostbare aangelegenheid. Het oude vraagstuk van de „permanente ruilverkaveling" komt hier in het geding: een procedure, die berust op de gedachte, dat niet terstond tot verplaatsing van bedrijven wordt overgegaan, doch dat deze slechts ten dele terstond geschiedt, ten dele later plaats heeft naar gelang door brand, dorpsuitbreiding of anderszins bedrijfsgebouwen in de oude bewoningsstrook komen te vervallen. Wettelijke voorzieningen zouden deze permanente ruilverkaveling als kenmerkend aspect van de verbetering van veenweidestreken mogelijk moeten maken. In het bovenstaande zijn enige gedachten ontvouwd, die leiden tot de conclusie, dat voor verschillende gebieden in Nederland een verschillend patroon van ruilverkaveling toepassing verdient. Ieder patroon zal aangepast moeten zijn aan de specifieke eigen schappen van het gebied of landschap waarin de ruilverkaveling zich voltrekt. De grondslagen van de indeling van Nederland in verschillende gebieden zo men wilcultuurtechnische landschap pen tekenen zich nog niet duidelijk af. Wel blijkt dat bij deze inde- I3i

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Tijdschrift voor Kadaster en Landmeetkunde (KenL) | 1957 | | pagina 15