149
onder het begrip natuurbescherming en draagt dus een behoudend
karakter.
De eigenlijke landschapsverzorging beoogt leiding te geven aan
de gehele ontwikkeling van het landschap. Dit kan zijn door middel
van het aanbrengen van beplantingen, door tracé en breedte van
wegen en waterlopen, door plaats en beplanting van boerenerven,
kortom door beïnvloeding van de elementen waaruit een landschap
is opgebouwd. De landschapsverzorging is dus, in tegenstelling
tot de natuurbescherming, niet uitsluitend behoudend, maar
bovenal scheppend. Bij het ruilverkavelingswerk wordt in den regel
de natuurbescherming echter mede onder het begrip landschaps
verzorging gebracht. In ieder geval is het nodig, dat de landschaps
verzorging de belangen van het natuurbehoud mede in haar werk
betrekt, ten einde tot een harmonisch geheel te geraken.
Dat landschapsverzorging en natuurbescherming bij ruilverkave
ling niet kunnen worden gemist, is geleidelijk wel duidelijk gewor
den. De invloed die de eigenlijke ruilverkaveling op het aanzien
van het landschap onvermijdelijk heeft, is in bijna alle gevallen
van dien aard, dat het nodig is, het landschap met positieve midde
len te verzorgen.
Aanvankelijk beperkte de verzorging van het landschap bij ruil
verkaveling zich tot het sparen van enkele opvallend fraaie ele
menten in het landschap, indien dit de ruilverkaveling tenminste
niet al te zeer in de weg stond en als dit geen bepaalde offers vroeg.
Nu en dan werd wel eens de behoefte gevoeld, hier en daar wat
beplanting aan te brengen, als achteraf bleek, dat de ruilverkaveling
een wel wat al te kaal landschap op haar geweten had. Het bleef
echter bij een voorziening achteraf en het kon haast niet anders,
of de resultaten daarvan waren onvoldoende en onbevredigend.
Het aanbrengen van beplantingen toch is geen universeel middel
om fouten die ten aanzien van de landschapsvorming zijn gemaakt,
nog wat te herstellen. Wel is waar oefenen de boom, de struik en
het bos in het landschap een uiterst belangrijke functie uit, doch
de invloed daarvan moet ook weer niet worden overschat. In zekere
mate vallen fouten daarmede wel te verzachten, maar het is doel
matiger, te voorkomen, dat op een dergelijke wijze uitsluitend
fouten moeten worden hersteld.
Een en ander heeft tot het inzicht geleid, dat het noodzakelijk is,
doelbewust de landschapsverzorging in het ruilverkavelingswerk
te betrekken en wel zo tijdig, dat het nieuwe landschap volledig
valt te beïnvloeden. Op deze wijze behoeft bij de vorming daarvan
niets aan toevalligheden te worden overgelaten en kan van de aan
vang af de vereiste samenwerking worden bereikt tussen de organen
aan wie de behartiging van de ruilverkavelingsbelangen is toe
vertrouwd.
Bij de praktische uitvoering van het deel van het werk dat op het
gebied van het landschap is gelegen, bleek al spoedig de behoefte
te bestaan een en ander in een plan vast te leggen. Als grondslag
