170
de indruk wisten te vestigen, dat dit georganiseerd optreden van
buitenstaanders uit zuivere motieven was voortgekomen.
Gewijzigde omstandigheden
Er is sindsdien veel veranderd. De ruilverkaveling heeft zich
ontwikkeld tot een veelomvattende maatregel. Andere artikelen
in dit nummer geven daarvan een duidelijk overzicht. In dit
verband zijn vier kenmerken van belang; nl. plaats, grootte,
inhoud en kosten van het plan. Deze kenmerken hebben elk op hun
wijze de verhouding mens ruilverkaveling zo ingrijpend gewij
zigd, dat de romantische periode definitief tot net verleden behoort.
De plaats waar een ruilverkaveling in uitvoering wordt genomen,
werd vroeger willekeurig vastgesteld. Natuurlijk werd er zoveel
mogelijk naar gestreefd de gebieden die er het meest voor in aan
merking kwamen, aan te pakken, maar wanneer het stemmings
programma landelijk werd vastgesteld, waren er weinig exacte
gegevens beschikbaar, die konden verklaren waarom nu juist deze
gebieden werden aangewezen. Het urgentieprogramma dat men
thans tracht samen te stellen, zal in ieder geval de procedure in
grijpend veranderen. Enerzijds zal de volgorde waarin de gebieden
in uitvoering komen, voor lange tijd aangegeven kunnen worden,
afgezien van noodzakelijke correcties, anderzijds zal door het af
wegen van een zo groot aantal factoren de menselijke factor de
zogenaamde rijpheid in verschillende gevallen minder bepalend
zijn dan voorheen. Dit leidt er toe, dat men reeds jaren voor de
stemming maatregelen zal overwegen om de vaktechnische en
mentale gesteldheid op de komende ruilverkaveling af te stemmen.
De landelijke landbouwvoorlichtingsraad tracht thans reeds de
ruilverkavelingen met streekverbeteringsplannen te „omhullen".
Dit brengt met zich mede, dat de reeds intensieve voorlichting
heeft plaatsgevonden, voordat de landmeter kennis maakt met de
bewoners, afgezien van de gevallen waarin men zo verstandig is,
als onderdeel van het voorlichtingswerk, ook hem de gelegenheid
te geven van zijn werk te vertellen. In ieder geval zal de landmeter
niet meer zoals vroeger vanaf het begin met de bevolking optrekken
als onderdeel van het voorlichtende werk.
De grootte van de ruilverkavelingen is in de loop der jaren aan
zienlijk gestegen. In het kader van ons onderwerp moet op twee
consequenties hiervan worden gewezen. In de eerste plaats is het
onderhouden van persoonlijk contact met de grondgebruikers in
deze grote verkavelingen niet meer mogelijk. Bovendien is het voor
de landmeter zelf onmogelijk al het werk in deze grote verkavelingen
zelf te verrichten.
De inhoud van de plannen is al even ingrijpend gewijzigd als
de grootte daarvan. Het feit, dat van tijd tot tijd uit bepaalde
gebieden die de „oude stijl" hebben meegemaakt, de wens naar
voren komt ook nog een keer mee te mogen doen met de nieuwe stijl,
wijst er duidelijk op, dat de plannen thans veel uitgebreider zijn..
