Voor de vergrotingen en verkleiningen tussen i 3 en i 5 dient
een objectief Xenar 1 4,5 24 ingeschakeld te worden. Voor de
vergrotingen en verkleiningen tussen 1 5 en 1 10 is een derde
objectief: Xenar 1 4,5 15 beschikbaar.
Op deze wijze verkrijgt men inderdaad het grootst mogelijke profijt
van de optische inrichting. Men moet echter wel bedenken, dat het
toestel door zijn omvang, zijn niet-horizontaal liggend teken vlak
en zijn accent op de verwisselbaarheid van de optische inrichting
meer het karakter van een reproduktiecamera heeft dan van een
pantograaf t.b.v. de cartografie.
De Pantophot III (zie fig. 4)
Produkt van de firma Macop, Gesellschaft für Apparatebau,
Goslar/Harz.
Een mededeling omtrent dit toestel is verschenen in de Ver-
messungstechnische Rundschau (n). Voorts bespreekt W. Engelbert
toepassingen en gebruik van het toestel in de Allgemeine Ver-
messungs-Nachrichten (3).
De firma Macop heeft in de achter ons liggende jaren geëxperi
menteerd met constructies die ten slotte het aanzien van de Panto
phot III gekregen hebben. Deze aanduiding ,,III" bewijst voldoende
hoe onrijp deze gehele materie van de optische pantografen op de
markt is gebracht. Verschillende bureaus zijn op het ogenblik voor
den van prototypen (dit geldt ook voor de Hohlux) die eigenlijk
in experimenteerruimten van de fabrieken thuis horen. Anderzijds
is het afleveren van niet voldoend beproefde instrumenten een
bewijs van het feit, dat de behoefte van de cartografie aan een
optische pantograaf zo groot is, dat menige argeloze dienstleiding
ook een nog „groen" produkt wil kopen.
In zeer vele opzichten is de Pantophot III gelijk aan de hiervóór
beschreven Omnigraph II. De reusachtige omvang vormt daarop
geen uitzondering. Reclamevouwbladen moeten ons doen geloven,
dat een cartograaf in staat is gedurende enige tijd zijn werk te ver
richten op een bijna verticaal staand teken vlak.
Onmiddellijk binnen het bereik van de tekenaar zijn weer aange
bracht
a. handwielen voor de instelling van beeldgrootte en -scherpte,
b. handwielen voor de verticale en horizontale verplaatsing van het
originelenbord,
c. afleesschalen voor de voorwerpsvergroting of -verkleining.
Ook bij dit toestel zal weer een verduisteringsgordijn nodig zijn,
om te voorkomen, dat de tekenaar gehinderd wordt door licht,
afkomstig van het sterk verlichte (14 TL-lampen) voorwerpsbord.
Dit voorwerpsbord (afmetingen 80 X 120 cm) is dusdanig uitge
voerd, dat voor overstekende delen van zeer grote tekeningen vol
doende ruimte aanwezig is. Indien men dit wenst, kan de voorwerp-
drager ook geschikt worden gemaakt voor Voorvallend licht.
231
