versaalprincipe is de nauwkeurigheid opgevoerd tot 4 cm per
100 m.
Verder is nog te noemen van K. Ramsayer: „Funktionsrechen-
maschinen". Hierin werd behandeld de ombouw van gewone elek
trische rekenmachines tot functierekenmachines (vooral voor de
goniometrische functies)Hierbij werden twee principes besproken,
nl. die met lineaire interpolatie, die het tot een nauwkeurigheid
bracht van ongeveer vijf decimalen, en die met kwadratische inter
polatie met een nauwkeurigheid van 7 a 8 decimalen. De ombouw
is in vergelijking met de prijs van een rekenmachine niet duur,
terwijl een grote arbeidsbesparing bereikt wordt en het aantal
fouten en vergissingen sterk is gereduceerd.
Heel interessant was de voordracht van H. Wittke over:
„Elektrizitat als geodatisches Messmittel". Hierin worden geen
nieuwe instrumenten behandeld, maar veel meer de mogelijkheden
die de elektriciteit ons biedt, o.a. het richten met de kijker, het
kaarteren met de poolcoördinatograaf, het aflezen van de theodo
liet, de planchetopname, profielmeten, hoogtelijnen meten, baro
metrische hoogtemeting en het opsporen van ondergrondse verken-
merken en grensstenen.
Het boek is goed opgezet en uitgevoerd en het geeft een uit
stekende indruk van de ontwikkeling van de indirecte afstands
meting en van de nieuwste toestellen van de laatste jaren.
J. van Gij sen.
O. von Gruber, Optische Streckenmessung und Polygo-
nierung. 2e druk. 203 blz., 17 x 25 cm. Prijs 35 DM. Herbert
Wichmann Verlag, Berlin, 1955.
De tweede druk van dit gedegen boek is bewerkt door G. Förstner,
W. Schneider en K. Schwidefsky, allen medewerkers van Zeiss-
Oberkochen.
Gaan wij dit boek hoofdstuk voor hoofdstuk na, dan kunnen
wij het volgende opmerken
Hoofdstuk 1: „Grundlagen der optischen Streckenmessung".
Hierin worden de principes van de verschillende afstandsmeters
behandeld. Ik geloof niet, dat dit hoofdstuk vollediger had kunnen
zijn. Ditzelfde geldt ook voor hoofdstuk 2: „Gestalt der optischen
Streckenmessgerate", waarin de uitvoering van de verschillende
principes wordt besproken. Er worden 127 verschillende typen
genoemd, die echter niet alle tot praktische uitvoering zijn ge
komen. De tachymeters van de diverse firma's worden volkomen
objectief behandeld.
Hoofdstuk 3: „Fehlereinflüsse bei der optischen Strecken
messung und ihre Bekampfung" behandelt de foutenbronnen bij de
afstandsmeting. De invloed van het klimaat van de luchtlaag tot
twee meter wordt zeer uitvoerig en aan de hand van enkele inciden
tele onderzoekingen besproken. Hieruit zijn wel conclusies te
261
