8
Smithsonian Meteorological Tables no. 51 (voor Noord-Amerika),
barometrische hoogtetafels van Robitsch (1939) (voor Europa).
Het handboek van Jordan, dat thans onder de naam van Jordan-
Eggert-Kneissl in de tiende uitgave verschijnt, noemt slechts de
tafels van Jordan. Dat het boek daarmee tekort doet aan het inter
nationale lezersmilieu is minder erg dan dat het geen melding maakt
van de zeer veel verbeterde herleidingstafel van Robitsch, die princi
pieel ook eleganter is dan de klassieke tafel van Jordan. Nu we hier
toch aandacht schenken aan deel III van dit handboek, waarin o.a.
de hoogtemeting wordt behandeld, mag het wel eens worden gezegd,
dat het opnemen van de uit de jaren 1870 tot 1900 stammende
voorbeelden niet geslaagd te noemen is. Bij de barometrische hoogte
meting is het althans zo, dat het merendeel van de daaraan toege
voegde voorbeelden van metingen en berekeningen uit de jaren
omstreeks 1880 stamt. Het is niet reëel deze anno 1956 weer op
te nemen. De omvang van het boek is al lijvig genoeg. De instru
menten waarmee gemeten werd, vinden reeds lang geen toepassing
meer. Bovendien kunnen we, desgewenst, die voorbeelden aan de
altijd nog wel beschikbare oude edities ontlenen.
Instrumenten
Zonder volledig te willen zijn, geven wij thans een opsomming
van enkele thans in gebruik zijnde instrumenten voor de baro
metrische hoogtemeting. Voor gedetailleerde beschrijvingen wordt
verwezen naar de litteratuur.
a. De kwikbarometer
Deze vindt toepassing als standbarometer op permanente basis
stations. De transportabele kwikbarometer blijkt ook thans nog
toepassing te vinden. De afleesnauwkeurigheid bedraagt 0,05 a
0,10 mm. Het aantal correcties dat op de aflezing van de stand van
het kwik moet worden aangebracht, is groter dan bij de meestal
gecompenseerde metaalbarometers.
Voordeel: directe aflezing van de stand van het kwik.
b. De metaalbarometer of aneroïde
Deze bestaat uit een luchtledige metalen doos, waarvan deksel
of bodem (of beide) door een veer onder spanning worden gehouden.
Veranderingen in de luchtdruk veroorzaken verplaatsingen van
deze veer, die overgebracht worden naar een wijzer met aflees-
schaal. Schattingsinterval0,1 Torr1).
Nadeel: Het gecompliceerde overbrengingsmechanisme heeft
wrijving te overwinnen.
b i Torr i mm van de hoogte van de kwikkolom in de zgn. buis van
Torricelli.
