3i4 De programmeur kan nu besluiten, dat de getallen C0 t/m C3 en y in de hier genoemde volgorde zullen worden opgenomen in de geheugenregisters 01, 02, 03, 04 en 05. De „programming sheet" wordt dan als volgt ingevuld: c1 c3 Evenals bij het eerste vraagstuk blijkt ook hier dat van de ge heugencapaciteit van de IBM-610 maar weinig wordt gebruikt. Telkens wanneer de graad van het polynomium met één wordt verhoogd, is ook een register van het geheugen meer nodig. We zien hier dus dat het berekenen van de waarde van een veelterm een zeer eenvoudige aangelegenheid wordt, als zij maar op de juiste wijze wordt uitgeschreven. We komen hier dus in aanraking met de ontwikkeling van de rekenkunde ten gevolge van het gebruik van rekenautomaten. In het algemeen kan met voordeel worden gebruik gemaakt van iteratieprocessen. Een voorbeeld van een berekening waarbij de iteratie wordt toegepast is de bepaling van een vierkantswortel (p q) met behulp van de bekende formule pb+x 4 [pt PJ Uitgaande van een ruw geschatte waarde pb voor de wortel, kunnen we zeer snel tot een resultaat komen dat aan een vooraf vast te stellen nauwkeurigheidseis voldoet. Bij elke volgende maal dat de formule wordt toegepast, naderen we ons doel met rasser schreden. Wanneer we zouden schatten dat de wortel uit honderd vijftien bedraagt, dan zou blijken dat al bij de vierde iteratie de wortel in zeven decimalen juist is berekend. Het zal duidelijk zijn, dat het rekenprogramma voor zo'n eenvoudige formule ook niet inge wikkeld kan zijn. Bij het bepalen van de wortel wordt het reken programma dus enkele malen achtereen ten behoeve van hetzelfde vraagstuk toegepast, waarbij steeds met de nieuw gevonden Instr. First Opera Second Reg. sel. Remarks no. reg. tion reg. after 1 01 ENT C0 2 02 ENT 3 03 ENT C2 4 °4 ENT 5 05 ENT y 6 04 X °5 A c3y 7 -j- °3 A C3y T C2 8 X 05 A (C3y C2)y 9 02 A (Csy C2)y Ct 10 it 05 A C3y C2)y CJy 11 4- 01 A i(C2y ('i)y 1 C,J)' 12 CR Breng wagen in juiste stand 13 RO Schrijf het resultaat uit

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Tijdschrift voor Kadaster en Landmeetkunde (KenL) | 1958 | | pagina 40