63
Bij het uitzetten of aflezen van poolcoördinaten heeft deze term
echter geen invloed op de bewerkingen, aangezien deze berusten
op een willekeurige oriëntering, die ook mag worden gecorrigeerd.
Bij het uitzetten of aflezen van meerdere punten kunnen we
de bepaling van de correctieterm Acp' vereenvoudigen, door op een
lineaire verdeling van 9-waarden (op milhmeterpapier) de A<p'
als sinusoïde uit te zetten. Deze is eenvoudig te construeren, omdat
we de waarden bij 0, 50, xoo enz. kennen en maxima en minima
met behulp van lineaal en gradenboog in de hulpfiguur 3 kunnen
aflezen. In figuur 4 is deze sinusoïde getekend voor 9 van 0-200
graden. Dit is voor alle richtingen voldoende, omdat A9' afgelezen
kan worden bij 9 en 9 200.
3. Verandering van lengte
Uit figuur 2 blijkt dat:
Al Ai; sin 9 Atj cos 9
Al Aa1 lsin2 9+&J sin 9 cos 9 a2-l sin9 cos 9 Ab2 l cos2 9
- a2) sin 2 9 - (A£>2 Aax) cos 29 - (A b2 AaJ.
I 2 2 2
(8)
4. Bepaling van A l
Vergelijking van de formules (7) en (8) levert:
constante.
W 9 P V50
Voor de bepaling van Af kunnen we gebruik maken van de reeds
geconstrueerde A9'-sinusoïde:
(Al)v= - {(A9')t_S0 - (Ab2 A«j) (9)
P 2
5. Nomogram
De notatie a wordt hier ingevoerd voor richtingen met een
willekeurige oriëntering, bij de notatie 9, die steeds op argumenten
betrekking heeft. Uit een bekende richting kan de oriëntering
9 a worden bepaald.
Voor de aflezing van Al is op doorzichtig materiaal een recht
hoekig coördinatenstelsel getekend. Langs de horizontale as is een
lineaire verdeling aangebracht voor a van o 250 graden, die
tevens dient als /-schaal (0 250 m). Op de verticale as is een
lineaire A9'-verdeling aangebracht. In dit systeem zijn hyperbolen
getekend voor constante waarden van - A9' (zie figuur 5). Dit
P
nomogram is niet gebonden aan een bepaald geval. We kunnen
het altijd gebruiken.
