LANDMEETKUNDE
Prof. R. ROELOFS,
Intercontinentale bruggen
Mijne Heren Curatoren,
Mijnheer de Rector-Magnificus,
Mevrouw en Mijne Heren Professoren,
Dames en Heren,
Een enkele maal gebeurt het dat wij door een voorval of slechts
een woord terug gaan denken aan de bekende schrijvers, die in
de romantische jaren van onze jeugd ons wegvoerden uit de werke
lijkheid van onze omgeving naar de eigenlijk veel reëler onwerkelijk
heid van wonderlijke reizen, geheimzinnige landen, zonderlinge
planten en dieren en vreemde volksstammen.
Een van de grootste van onze jeugd-auteurs is wel de man,
wiens voor- en achternamen samensmolten tot een begrip: Jules
Verne. Ik denk aan de tocht van 20000 mijlen onder zee. Aan
kapitein Nemo, die een van zijn noodgedwongen passagiers,
Prof. Aronnax, in vertrouwen neemt en rondleidt in zijn wonder
baarlijk onderwaterschip, de Nautilus. Prof. Aronnax, die toch
voldoende nuchter blijft om bij de bezichtiging van de navigatie-
instrumenten op te merken: „Het zijn de gewone zeevaartkundige
apparaten, waarvan mij het gebruik bekend is".
De lichte teleurstelling die wij in deze woorden menen te be
luisteren, kan men nauwelijks door de auteur bedoeld veronder
stellen; veeleer ons zelf valt het tegen dat Jules Verne ons op het
punt van navigatie in de steek laat en ons op dat gebied de mogelijk
heid onthoudt zijn gave om ver vooruit te zien te toetsen aan de
huidige werkelijkheid.
Captain William Robert Anderson, die met een moderne Nauti
lus, gedreven door atoomkracht, een nieuwe weg van oost naar
west ontdekte, onder het arctisch poolijs door, zou, als hij niet tot
geheimhouding was verplicht, ons zijn „inertial navigator" laten
zien, een ingewikkeld mechanisch-elektronisch apparaat dat het
eenzaam navigeren onder de ijslaag, zonder houvast aan sterren
en zonder radioverbinding met de buitenwereld, mogelijk maakte.
Naar Anderson's verwachting zal dit nieuwe instrument,
zodra het in voldoende aantal ter beschikking van de handels
scheepvaart komt, een revolutie in de navigatie tengevolge hebben.
Dit zal dan in een vrij beperkt tijdsbestek de tweede omwenteling
zijn op dit gebied. Gedurende en na de laatste wereldoorlog werden,
aanvankelijk met militaire bedoeling, verscheiden systemen ont-
Conrector van de Technische Hogeschool te Delft:
Rede, uitgesproken ter gelegenheid van de honderdzeventiende dies natalis
der Technische Hogeschool te Delft op 10 januari 1959.
