48
water, waarvoor bijzondere methoden ontwikkeld moesten worden
Mede omdat ons land in internationaal verband aan de toepassing
van een dezer methoden medewerkt, stel ik mij voor U vandaag
het een en ander te vertellen over deze intercontinentale verbin
dingen, deze geodetische „bruggen" van continent tot continent.
Een gevoel van superioriteit besluipt de geodeet, wanneer
hij, aan zijn transoceanische bruggen van honderden kilometers
denkend, zich met zijn civiele collega's vergelijkt, die hun hoogte
punt bereikten met de Golden Gate Bridge van 1280 meter en
20 centimeter. Maar dat gevoel ebt weg en slaat om in het tegen
deel, als hij zich met zijn elektrotechnische collega's meet, voor wie
de aarde veel te klein is en die hun radiobruggen slaan niet over
water-, doch over melkwegen.
Deze broze gemoedstoestand maakt hem dan rijp voor dankbaar
heid jegens hen, die hem hun wetenschap der elektronica beschik
baar stelden om hem zijn kleine grote bruggen tussen de continenten
te laten bouwen.
Alvorens echter op die elektronische methoden in te gaan,
wil ik met Uw goedvinden dat overigens in een bijeenkomst
als deze een axiomatisch karakter heeft eerst vertellen van
een andere werkwijze, die zich dichter aansluit bij de klassieke
driehoeksmeting en, ofschoon amper onder de titel van mijn voor
dracht te brengen, toch tot verbinding van zeer ver verwijderde
punten in staat is.
Ik doel op de fakkeltriangulatie, die reeds vijf en dertig jaar
geleden werd ontworpen voor de verbinding van het eiland Kreta
met de Afrikaanse kust, waar de Middellandse Zee 400 km breed is.
Daarmee zou een der hiaten, waarvan het laatste slechts enkele
jaren geleden werd gesloten, van de 11000 kilometer lange drie
hoeksketting van Noord-Zweden tot Zuid-Afrika, zijn opgevuld.
Twee Engelse geodeten, in Egypte gestationneerd, maakten
plannen en deden proeven. Zij willen een lading magnesium naar
boven brengen met een luchtballon, die tussen Afrika en Kreta
van een schip zou worden losgelaten. Een lont van een bepaalde
lengte zou, als de ballon voldoende hoogte had bereikt, het magne
sium doen ontbranden, en in een drietal punten op beide kusten
zou de richting naar de lichtflits worden waargenomen.
Een vooruitstrevend assistent is zo vermetel het is 1923!
inplaats van een ballon een vliegtuig voor te stellen en zijn chef,
hoewel het idee verwerpend, is ruim genoeg van visie om en hoe
terecht! te beseffen dat „there is no doubt that the advent of
aeroplanes and airships opens up many new possibilities of which
geodesy may have to take account".
Verscheiden varianten worden in de volgende jaren verzonnen
en men gaat zelfs denken over een verbinding van Europa via
IJsland en Groenland met Canada en van Afrika met Zuid-Amerika.
Het duurt nochtans tot 1945 dat voor de eerste maal de fakkel-
