te komen aan het bezwaar dat de erfdienstbaarheid van weg niet
door verjaring kan worden verkregen vervult de buurweg vrij
doeltreffend. Dit is bevorderd doordat de Hoge Raad meermalen
heeft uitgemaakt dat de wet met de woorden verscheiden geburen"
niet de eis stelt van meer dan twee 1). Dit betekent dat het mogelijk
is dat de buurweg, behalve door de eigenaar over wiens grond hij
loopt, slechts door één gebuur wordt gebruikt2).
De Hoge Raad leest in art. 719 B.W. de eis dat de bestemming
tot buurweg door de gezamenlijke buren aan de weg is gegeven 3).
Een enkel gedogen is niet voldoende4). Die bestemming behoeft
evenwel niet te blijken uit een uitdrukkelijke verklaring, maar,
zoals het arrest van n juni 1915 zegt: „wel bijna altijd (zullen)
uit de wijze van gebruik en de plaatselijke gesteldheid gegevens
moeten worden geputten einde hieromtrent zekerheid te verkrij gen'
Uit het feit dat aanliggende eigenaren van een aantal percelen
sedert mensenheugenis gebruik maken van een weg die hun tot
uitweg dient, zonder dat daartegen ooit bezwaren zijn gemaakt,
kan de feitelijke rechter afleiden dat de weg door de geburen tot
buurweg is bestemd. De vraag of hij dit terecht heeft gedaan is
aan het oordeel van de cassatierechter onttrokken5)
In het „Ontwerp voor een nieuw burgerlijk wetboek", opgesteld
door Meijers en voltooid door Drion, Eggens en De Jong,
ontbreekt een bepaling over buurwegen. Het regeringsontwerp 6)
is op dit punt niet van het Ontwerp-MEijERS afgeweken.
Wat is nu de reden van die weglating? De toelichting op boek 5,
titel 4, houdt dienaangaande het volgende in 7)„In de onderhavige
titel is niet een bepaling opgenomen, die overeenkomt met art. 719
B.W. (de buurweg). Een dergelijke buurweg kan immers als erf
dienstbaarheid worden gevestigd. Ook is het mogelijk dat de buur
weg als mandelige zaak in de zin van titel 5 wordt bestemd. Voorts
zij gewezen op de mogelijkheid dat een buurweg als erfdienstbaar
heid door verjaring ontstaat; in het huidige recht is deze verjaring
uitgesloten (zie artikel 5.6.3 en de daarbij behorende toelichting)".
In hoeverre wettigt deze drieledige motivering nu de schrapping
van de buurwegen uit ons rechtsleven
Dat de buurweg als erfdienstbaarheid kan worden gevestigd
is natuurlijk juist, maar weinig ter zake dienende. Wanneer er een
erfdienstbaarheid van weg is gevestigd, behoeft men niet zijn toe-
270
b Zie de arresten van 1 mei 1884, 14 nov. 1895 en 18 mei 1923, genoemd
in noot 3.
2) Suijling, blz. 232, noot 3.
3) H.R. 31 dec. 1906, W. 8482; 18 febr. 1910, W. 8975; 23 mei 1913, N.J.
1913, blz. 741, W. 9529 (noot E.M.M.); n juni 1915, N.J. 1915, blz. 902,
W. 9874: 18 mei 1923, N.J. 1923, blz. 916, W. 11091; 22 mei 1933, N.J.
1933, blz. 1522, W. 12617.
4) H.R. 29 april 1920, N.J. 1920, blz. 563, W. 10589.
5) H.R. 27 nov. 1941, N.J. 1942, nr. 263.
Zitting 1956-1957 4572.
Blz. 408.