328
drohlichen Folgen bekannte Tatsache, dass die standig anwachsende
Flut der Veröffentlichungen auf allen Gebieten oft nicht mehr zu
übersehen, geschweige denn auszuwerten ist. So kommt es, dass der
forschende Wissenschaftier einen erschreckend grossen Teil sei
ner Zeit für das Zusammentragen der benötigten Literatur ver
wenden muss, ohne dass dabei eine genügend lückenlose Erfassung
der zutreffenden Literaturstellen gewahrleistet ist. Darüber hinaus
ist oft ein grosser Teil der erarbeiteten wertvollen Ergebnisse mit
dem Erscheinen dazu verurteilt in die Anonymitat der Bibliotheke
und Archive zu versinken. Das hat zur Folge, dass ein betrachtlicher
Teil geistiger Arbeit zur Lösung von Aufgaben verwendet wird,
deren Ergebnisse bereits vorliegen, dem Bearbeiter aber nicht
bekannt waren. Die sich aus dieser Lage ergebende Aufgabe ist es,
einen Weg zur Oekonomie geistigen Schaffens zu finden, indem man
das für das menschliche Gedachtnis unübersehbare Tatsachen-
material übersehbar macht." (H. Draheim, A.V.N. 1953, blz. 40).
De resultaten of verslagen van wetenschappelijk werk vindt men
bijna steeds in tijdschriften, in boeken pas latex. „Es ist ja bekannt
dass heute meist nur das periodische Schrifttum über die Fort-
schritte der Forschung unterrichtet", zegt H. Krehl in „Die
Dokumentation in der Geodasie", blz. 14. Dat „unübersehbare
Tatsachenmaterial" wordt „übersehbar" gemaakt door korte
referaten van de betreffende artikelen te vervaardigen en deze in
geordende vorm ter beschikking van de wetenschappelijke wereld
te stellen. Voor de ordening kunnen drie elementen worden ge
bruikt auteur, titel en inhoud (soms dekt de titel de inhoud, vaak
niet). De inhoud kan men op twee manieren aan de rangschikking
dienstbaar maken. Men kan deze in één of enkele woorden „treffen"
(trefwoord) en de referaten bijv. alfabetisch op trefwoord opbergen.
Men kan ze ook in groepen systematisch bijeenbrengen en ze dus
ordenen volgens een classificatieschema. Van deze schema's bestaan
er vele, waaronder zeer bekende. Voor ons is het enig bruikbare de
Universele Decimale Classificatie (U.D.C.). Zie bijv. het Poolse
rapport onder: „La documentation décimale. en het Rapport
Final onder Bibliographie 1, 2 en 3. Hoe fijner verdeeld een schema
is, hoe meer de onderdelen dezelfde benamingen zullen dragen als
de trefwoorden, waarmee men de inhoud der artikelen tracht te
kenschetsen. De rangschikking blijft echter verschillend, in het
ene geval formeel, alfabetisch, in het andere geval logisch, systema
tisch. Rangschikt men (alfabetisch) op auteur of titel, dan kan de
onderzoeker een bepaald hem interesserend artikel terstond terug
vinden („Wiederfinden"), rangschikt men naar inhoud, op tref
woord of systematisch, dan kan de onderzoeker nagaan of over een
bepaald hem interesserend onderwerp litteratuur aanwezig is
(„Neufinden"). Het aanleggen van dergelijke referatenverzame-
lingen noemt men „documentatie". Een bruikbare documentatie
moet aan twee voorwaarden voldoen: actualiteit en volledigheid.
We zullen nagaan hoe men op verschillende plaatsen het docu-
