m.f *rn
8
beide instrumenten optreden, geëlimineerd kunnen worden uit de
gemeten looptijden.
Figuur 5 geeft in zeer grote lijnen de werking weer bij meting
in de stand A+. De linker helft van de figuur stelt voor het hoofd
instrument, de rechter helft het neveninstrument.
In de zender van het hoofdinstrument wordt een draaggolf
opgewekt met een frequentie van bv. 2967 MHz (één MHz één
megaherz io6 perioden per seconde). Dit geschiedt met behulp
O
-
van een „klystron", d.i. een radiobuis, speciaal voor zeer hoge
frequenties. Dit klystron is geplaatst in een „trilholte" (engels:
cavety). Een trilholte is een holle ruimte, waarin elektromagnetische
golven van een bepaalde frequentie resoneren. De resonantie
frequentie hangt af van de vorm en de afmetingen, en kan bij de
tellurometer veranderd worden door een metalen plunjer in de
trilholte te bewegen. Een variatie tussen ca. 2850 MHz en ca. 3150
MHz is op deze wijze mogelijk.
De draaggolf wordt frequentie-gemoduleerd met een frequentie
van nauwkeurig 10 MHz, afkomstig van een kristaloscillator, dat
is een schakeling, die een wisselspanning afgeeft, waarvan de
frequentie nauwkeurig bepaald is door een kwartskristal, dat dus
dezelfde rol speelt als de slinger of de onrust van een gewone klok.
Het frequentie-gemoduleerde signaal wordt door de zendantenne
via een parabolische reflector uitgezonden naar het neveninstru
ment.
De nevenontvanger is een super, zoals besproken onder a.
Als lokale oscillator werkt de zender van het neveninstrument,
die op een 33MHz hogere frequentie is afgestemd, dus hier op
3000 MHz. Deze MHz van de nevenzender is frequentie-gemodu
leerd, evenals de 2967 MHz van het hoofdinstrument, maar dan
met een wisselspanning van 9,999 MHz, afkomstig van een kristal
oscillator van het neveninstrument. De ontvangantenne van het
neveninstrument vangt een klein gedeelte van dit door het eigen
instrument uitgezonden signaal op. De beide signalen (dus 2967
Hoofdzender
kristollen klijstron-i>
2967
2967 MHz, F.M.10 MHz,
Nevenontvanger
istal AM.
trilholte I 2967 MHz
f FM.10MHz
3000 MHz
I FM.!
|FM.
9,999 MHz,
impuls 1 K
k.s.b.
iFM.
L.F
M.F.
mengkristal,
3000 MHz ,FM.9,999MHz,N
FM.impuls 1 KHz
3000
Hz
kristallen
A.M.
trilholte
Nevenzender
Hoofdontvanger
Fig. 5. Vereenvoudigd blokschema van het gehele instrumentarium.
