LANDMEETKUNDE
Prof. ir. W. BAARDA,
Eenheden en Veelheden
Gezien de wellicht te zwaarwichtige titel waaronder deze voor
dracht aangekondigd werd, of misschien de al te pretentieuze
inleiding erboven afgedrukt, verwacht U wellicht een uiteenzetting
met een sterk administratieve en materialistische inslag. Niets ligt
minder in mijn voornemen. Immers het laboratorium voor geo
detische rekentechniek is meer een idee dan een zaak. En hoe verder
een zakelijke zijde zich ook mag ontwikkelen, de idee moet hoofd
zaak blijven.
Liever spreek ik verder onder de titel „eenheden en veelheden",
waarbij het woord eenheid een zekere verwantschap inhoudt met
het in wetenschap en techniek gebruikelijke woord.
Woorden, steeds maar woorden: eenheid, veelheid, idee, zaak
En toch ligt hier het goede begin, al is het een begin dat pas de
onderzoeker duidelijk wordt, als hij het moe is slechts afleidingen te
produceren waarvan hem de interpretatie van de eindresultaten
moeilijk of onmogelijk voorkomt.
Het lijkt wel eens op de Babylonische spraakverwarring in de
staatscommissie met de lange naam, verder aangeduid met Staats
commissie in zake het Kadaster [1], waar de technicus, in zijn
pogingen zich te verplaatsen in de wereld van het juridisch jargon,
het begrip „fictie" tegengeworpen krijgt waar hij nooit of te nimmer
begrip van zou kunnen krijgen. Helaas doet de technicus niet
anders dan met ficties werken, ficties die hij liever „eenheden" zou
willen noemen. Maar of de technische ficties overeenkomen met de
juridische ficties is een probleem, dat wel niet in deze staatscom
missie opgelost zal worden.
We kunnen nu nog de verwarring vergroten door de vraag te
stellen of de idee van het laboratorium voor geodetische reken
techniek een fictie is. Er zijn dan al drie begrippen „fictie" ver
enigd in één woord, een technisch en een juridisch begrip en een
begrip uit de spreektaal van alledag.
Verre van hierdoor ontmoedigd te zijn, stel ik voor nog even door
te gaan met het spel van woorden.
hoogleraar aan de Technische Hogeschool te Delft:
Voordracht ter gelegenheid van de hogeschooldag op 8 januari 1960
De in het programma van de hogeschooldagen i960 vermelde titel van
deze voordracht: „Doelstelling, taak en werkwijze van het Laboratorium
voor Geodetische Rekentechniek, gezien tegen de achtergrond van een zich
vernieuwende geodesie". Voor de inleiding zie men het programma, of ook
het Tijdschrift voor Kadaster en Landmeetkunde, jg. 1959, blz. 363.