168
nummers, waarop de namen der eigenaren behorend bij die nummers
zouden vermeld zijn. Dat zou wel eens gemakkelijk kunnen zijn,
als het alléén om de naam van de eigenaar van een bepaald perceel
te doen was. Men behoefde dan niet de legger op te slaan. Nodig is
het echter niet, dat bewijst de Nederlandse praktijk. Samenvattend
komt de schrijver tot de slotsom: dass die Aufstellung der
Katasterbücher bisheriger Form mittels Lochkarten möglich ist,
j edoch sehr erhebliche zusatzliche Arbeiten fordert. Eine gewisse
Beschleunigung bei der Aufstellung wird möglich sein. Einspa-
rungen an Kosten sind jedoch nicht wahrscheinlich" (blz. 144).
„Unter dem Zwang zur Rationalisierung in der Verwaltung decken
sich also die Forderungen nach einer Vereinfachung der Aufstellung
und nach einer Vereinfachung der Fortführung der Katasterbücher
und waren durch eine Neugestaltung dieser Bücher zu erfüllen"
(blz. 150).
De bij houding tijdens de opstelling levert speciale moeilijkheden
op, maar ook daarna ziet de schrijver bezwaren. Er moet, zoals
we reeds zagen, krachtens de Duitse voorschriften, „laufend"
bijgehouden worden. Het Oostenrijks systeem, de registers slechts
éénmaal per jaar bij te werken, is dus niet mogelijk. Het is ook niet
gewenst. Men zou wel in de registers bij percelen waarin mutaties
zijn opgetreden, aantekeningen kunnen zetten met verwijzing naar
Veranderungsliste („Staat 73") en Veranderungsnachweis („Staat
75 maar schrijver vreest dat zoiets zeer onoverzichtelijk wordt
voor de registers in die streken waar in de loop van een jaar veel
veranderingen in de perceelsindeling optreden. Ik geloof dat dit
juist gezien is. Het vraagstuk van de machinale bijhouding is door
geen der aangehaalde schrijvers eigenlijk goed gesteld, laat staan
opgelost. Het sterke punt van registers, in boekvorm of losbladig, is
juist dat veranderingen in één der opgenomen gegevens zo ge
makkelijk zijn aan te brengen: doorstrepen (of raderen) en bij
schrijven. De onveranderde overige gegevens veroorzaken geen last.
Maar bij ponskaarten kan men niet doorstrepen, men zou ponsingen
ongedaan moeten maken en nieuwe aanbrengen. Het tweede is
gemakkelijk genoeg, het eerste is onmogelijk bij machinepons
kaarten en slechts gebrekkig mogelijk („Kartenretter"!) bij hand
ponskaarten. Men moet dus steeds een geheel nieuwe ponskaart
aanleggen, waarin ook de onveranderde gegevens opnieuw geponst
(c.q. „gesleufd") moeten worden. „Zusammenfassend ist festzu-
stellen, dass es trotz der in einer Zentrale vorhandenen Lochkarten
zweckmasziger ist, das Liegenschaftskataster auch im Zukunft wie
bisher manuell fortzuführen. Zumindest solange bis unter Um-
standen Katasteramter selbst mit entsprechenden Maschinen aus-
gestattet werden könnten. Bei der augenblicklichen hohen Kosten
ist dies aber auf absehbare Zeit unmöglich" (blz. 145).
Het zwakke punt van registers is de geringe groeperingsmoge
lijkheid. Heeft men een opstelling naar één gezichtspunt gekozen,
dan moet men voor alle andere groeperingen de registers al noterend
