Veel moeite is gedaan om met de reclamanten een schikking te
treffen. De dreiging van executie van de te hunnen gunste uit
gevallen vonnissen was bovendien niet denkbeeldig. Indien het
gebruik van de oude percelen, eventueel in kort geding, wederom
zou worden toegewezen, was een ingewikkelde toestand ontstaan,
die in het gehele blok grote onrust teweeg zou hebben gebracht.
Met het Sint Peters Gasthuis is tenslotte overeenstemming
bereikt op basis van de oorspronkelijke kavelindeling en -toedeling.
Helaas bleek dit ten aanzien van de erven Van Beek niet mogelijk.
Aan de in het blok heersende rechtsonzekerheid zou pas een einde
kunnen komen door een min of meer drastisch ingrijpen. De ge
dachten zijn daarbij nog even uitgegaan naar inschakeling van de
Onteigeningswet, met de bedoeling na onteigening der gronden
deze weer af te stoten aan de eigenaren overeenkomstig het door
de plaatselijke commissie opgemaakte plan van ruilverkaveling. Af
gezien van het grote gevaar op deze wijze de ruilverkaveling in het
algemeen in discrediet te brengen, moest een toepassing tevens af
stuiten op juridische gronden. Bij onteigening, zowel bij Wet als
bij Koninklijk Besluit, zijn essentieel het algemeen nut en de
werken die moeten worden uitgevoerd. In deze ruilverkaveling
waren de werken evenwel reeds tot stand gebracht. Voorts rezen de
niet zo eenvoudige vragen: wie moet onteigenen, wat moet ont
eigend worden, en hoe moeten de financiële gevolgen worden ge
regeld
Hoewel niet van harte is tenslotte de weg ingeslagen van een
speciale wettelijke voorziening. Daarbij heeft voor ogen gestaan
de rechtsgang van de Ruilverkavelingswet weer in werking te
stellen daar, waar deze was verstoord, zulks met handhaving van
de vóór februari 1955 in eerdere instanties gevallen beslissingen.
Bij de behandeling van het wetsontwerp door de bijzondere
Kamercommissie is aan de Regering nog een suggestie gedaan,
waarbij de Hoge Raad voor dit bijzondere geval de rechtsmacht
zou krijgen om, evenals bij gewone cassatie, alsnog de rechts
gevolgen te regelen van de reeds in het belang der wet vernietigde
vonnissen der Rechtbank. De Commissie achtte deze vorm beter
verantwoord, terwijl het resultaat praktisch hetzelfde zou zijn. De
Regering merkte echter op, dat aan het voorstel van de Commissie
het nadeel verbonden was, dat het gemakkelijker tot navolging
zou kunnen verleiden, dan de oplossing waarvan bij het wets
ontwerp is uitgegaan. Immers het voorstel van de Commissie
volgde een gedachte, die ook op andere gevallen zou kunnen worden
toegepast, namelijk het verbinden van rechtsgevolgen aan een
arrest, dat in het belang der wet is gewezen. Het voorstel van de
Regering was geheel afgestemd op de bijzondere moeilijkheid welke
bij deze ruilverkaveling was ontstaan, en het onderstreepte daar
door het zeer buitengewone karakter van de te treffen maatregel.
Juist de gekozen vorm maakt navolging onwaarschijnlijk.
Teneinde een spoedige afhandeling van de aangelegenheid te
272
