42
verdeler. Hierdoor wordt het licht, dat midden op de plaat valt
en dat dus vanaf de lamp de kortste weg aflegt, periodiek een
beetje afgeschermd, waardoor de zijkanten van de plaat evenveel
licht ontvangen als het midden. Ook de kleur van de laag is be
langrijk want deze werkt als filter.
De nieuwe Xenon-lamp acht Prof. Albrecht zeer gunstig, vooral
omdat hierdoor een soort ultravioletlicht wordt uitgezonden, dat
een zeer goede inwerking heeft op de kopieerlaag.
Graveerlagen en -gereedschappen
Dr. Knorr van het Institut für Angewandte Geodasie wijdde
hierna aandacht aan de graveerlagen en de graveerinstrumenten.
Als drager voor een graveerlaag acht deze spreker glas het beste,
speciaal als de gravure moet dienen voor meerkleurenkaarten. Ook
de dikte van de graveerlaag is van veel belang want een dunne laag
geeft een beter resultaat dan een dikke, omdat een dunne laag
zich beter laat doorsnijden.
De Zwitserse graveerlaag, bestaande uit een substratum, een
graveerlaag, de laag van de gids en een beschermlaag, is in totaal
0,002 mm dik.
De kleur van de graveerlaag is uiteraard sterk afhankelijk van
persoonlijke voorkeur. Geel en rood blijken wel het meest te worden
verkozen.
Bij het graveren moet men vooral oppassen, dat de graveernaald
de drager niet beschadigt. Daardoor kan een mattering optreden, die
de lijnkwaliteit nadelig beïnvloedt. Om dit te voorkomen dient men
de naalden voor plastictekeningdragers aan de onderzijde geheel
vlak te houden, terwijl de naald voor glasgravure wel een schuine
onderkant (hoek van ca. 70° met de verticale zijde) mag hebben.
Hierdoor kan de naald als beitel worden gebruikt. De hardheid van
het staal waaruit de graveemaalden worden gemaakt, is bepalend
voor de levensduur van de geslepen punten.
V ar iomat
Dr. Schumacher van de Klimsch-fabrieken uit Frankfurt be
sprak de Klinisch-Y ariomat en de mogelijkheden van dit apparaat.
Vooral interessant is de toepassing die het mogelijk maakt uit een
hoogtelijnenpatroon langs fotografische weg bijv. de dunnere hoogte
lijnen van 2|, 5 en m te laten verdwijnen, doordat de o en 10-m
lijnen veel dikker zijn getekend.
Door nl. de lijndikte zoveel te verminderen, dat de dunste lijnen
uit een tekening verdwijnen en daarna de overgebleven dikkere
lijnen weer te verzwaren, kan men fotomechanisch generaliseren.
Zo kan men ook fotomechanisch ingewassen of gestripte kleur
vlakken van een zuiver passende contour voorzien. De mogelijk
heden van de Variomat zijn legio, en een fotograaf die ermee werkt
zal zelf nog vele toepassingen kunnen bedenken.