48
Ecomat te registreren in band of op kaart voor verdere elektro
nische berekening.
Naast deze groep van instrumenten toonde genoemde firma be
halve enkele hulpinstrumenten en camera's nog een nieuwe stereo-
comparator en het zgn. „Planitop", een instrument van het type
Stereotop, dat de correctieberekeningen echter door een ingebouwde
elektrische analoogwerkende rekenmachine uitvoert. Voor een
beschrijving van de meeste van bovengenoemde instrumenten moge
ik verwijzen naar „Bildmessung und Luftbildwesen", i960, Heft 3.
De firma Zeiss-Jena toonde eveneens een nieuw kaarterings-
instrument van de tweede orde, de zgn. Stereometrographook
hierbij is er geen stangverbinding meer met de tekentafel. Aan dit
instrument, doch evengoed aan de stereoplanigraaf van Zeiss-Jena,
kan worden aangesloten een zgn. Coördimeter. Dit is een kleine
elektro-mechanische rekenmachine met enkele ingebouwde pro
gramma's, speciaal ingesteld op de fotogrammetrische uitwerking.
Deze rekenmachine, die overigens ook als volledig zelfstandige
eenheid is te gebruiken, kan bijv. worden ingezet bij de numerieke
relatieve oriëntering of bij coördinatentransformatie. In het geval
van de oriënteringsberekening zijn enkele seconden nadat de
parallaxmeting is geregistreerd, de correcties aan de oriënterings
elementen uitgerekend. Voor triangulatieberekeningen is genoemde
rekeneenheid ongeschikt. Voor berekeningen van deze omvang
brengt Zeiss-Jena de Z.R.A. 1 in de handel. (De instrumenten van
deze firma zijn beschreven in „Vermessungstechnik", i960, Heft 8.)
De firma Kern toonde voor het eerst ook fotogrammetrische
instrumenten en wel de beeldenpaarinstrumenten PG 1 en PG 2.
Eerstgenoemd instrument behoort tot het optische type. Door
toepassing van het S.D.I.-principe („Photogrammetria XII", blz.
287), wordt de standaardafwijking in de hoogtemeting ongeveer
de helft geschat van de tot nu bekende cijfers. De PG 2 is een
instrument van het mechanische type. De toekomst zal moeten
leren met welke bestaande instrumenten de nieuwe Kern-instru
menten het beste kunnen worden vergeleken. De firma Kern toonde
ook nog een dodging-printer van het elektronische type, waarvan de
prijs aanmerkelijk lager zou zijn dan de al enkele jaren bestaande
apparatuur op dit gebied.
Nieuw van de firma Galileo was o.m. een wijdzichtcamera en een
profieltekeninrichting. Deze laatste, op de tentoonstelling ge
koppeld aan de Stereosimplex II B, kan in principe ook aan andere
Santoni-instrumenten worden aangesloten. De profielen worden
hier getekend op een aparte tekeningdrager, op een secundaire
tekentafel, hetgeen ook zijn voordelen kan hebben. De Stereo-
cartograph IV is voorzien van een coördinatenregistrateur met
ponsbanduitvoer.
Van de nieuwe imstrumenten van Wild noem ik een super wijd
zichtcamera, een stereocomparator met registreerinrichting, een
afdrukinrichting voor diapositieven volgens het Cintel-principe en