48 Ecomat te registreren in band of op kaart voor verdere elektro nische berekening. Naast deze groep van instrumenten toonde genoemde firma be halve enkele hulpinstrumenten en camera's nog een nieuwe stereo- comparator en het zgn. „Planitop", een instrument van het type Stereotop, dat de correctieberekeningen echter door een ingebouwde elektrische analoogwerkende rekenmachine uitvoert. Voor een beschrijving van de meeste van bovengenoemde instrumenten moge ik verwijzen naar „Bildmessung und Luftbildwesen", i960, Heft 3. De firma Zeiss-Jena toonde eveneens een nieuw kaarterings- instrument van de tweede orde, de zgn. Stereometrographook hierbij is er geen stangverbinding meer met de tekentafel. Aan dit instrument, doch evengoed aan de stereoplanigraaf van Zeiss-Jena, kan worden aangesloten een zgn. Coördimeter. Dit is een kleine elektro-mechanische rekenmachine met enkele ingebouwde pro gramma's, speciaal ingesteld op de fotogrammetrische uitwerking. Deze rekenmachine, die overigens ook als volledig zelfstandige eenheid is te gebruiken, kan bijv. worden ingezet bij de numerieke relatieve oriëntering of bij coördinatentransformatie. In het geval van de oriënteringsberekening zijn enkele seconden nadat de parallaxmeting is geregistreerd, de correcties aan de oriënterings elementen uitgerekend. Voor triangulatieberekeningen is genoemde rekeneenheid ongeschikt. Voor berekeningen van deze omvang brengt Zeiss-Jena de Z.R.A. 1 in de handel. (De instrumenten van deze firma zijn beschreven in „Vermessungstechnik", i960, Heft 8.) De firma Kern toonde voor het eerst ook fotogrammetrische instrumenten en wel de beeldenpaarinstrumenten PG 1 en PG 2. Eerstgenoemd instrument behoort tot het optische type. Door toepassing van het S.D.I.-principe („Photogrammetria XII", blz. 287), wordt de standaardafwijking in de hoogtemeting ongeveer de helft geschat van de tot nu bekende cijfers. De PG 2 is een instrument van het mechanische type. De toekomst zal moeten leren met welke bestaande instrumenten de nieuwe Kern-instru menten het beste kunnen worden vergeleken. De firma Kern toonde ook nog een dodging-printer van het elektronische type, waarvan de prijs aanmerkelijk lager zou zijn dan de al enkele jaren bestaande apparatuur op dit gebied. Nieuw van de firma Galileo was o.m. een wijdzichtcamera en een profieltekeninrichting. Deze laatste, op de tentoonstelling ge koppeld aan de Stereosimplex II B, kan in principe ook aan andere Santoni-instrumenten worden aangesloten. De profielen worden hier getekend op een aparte tekeningdrager, op een secundaire tekentafel, hetgeen ook zijn voordelen kan hebben. De Stereo- cartograph IV is voorzien van een coördinatenregistrateur met ponsbanduitvoer. Van de nieuwe imstrumenten van Wild noem ik een super wijd zichtcamera, een stereocomparator met registreerinrichting, een afdrukinrichting voor diapositieven volgens het Cintel-principe en

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Tijdschrift voor Kadaster en Landmeetkunde (KenL) | 1961 | | pagina 50