io8
tegen een zo laag mogelijke prijs woonruimte moet worden ver
schaft, is het economisch niet doenlijk de bouwgrondprijzen op te
voeren. De overheid doet alle moeite deze woningen zo goedkoop
mogelijk te maken en legt er zelfs nog op toe. Naar ik meen geldt als
uitgangspunt, dat de bouwgrond tegen kostprijs wordt verhandeld.
In dit verband wil ik U voorlezen, wat kortgeleden hierover in een
Russisch tijdschrift te lezen stond, nl. in de „Literatoemaja Gazeta",
waarin de Russische journalist B. Leontjef een artikel geschreven
heeft over „Het bekoorlijke en tegenstrijdige Nederland", na een
elf daags bezoek aan ons land:
Het is wel merkwaardig deze Russische visie te vernemen, die
blijk geeft meer te voelen voor de groep, waarvan ik U zo juist
sprak, nl. de groep van het slapende rijk worden, dan voor de andere
groep. Ik zou dit niet hebben verwacht en U denkelijk ook niet.
Waarschijnlijk is de heer Leontjef bij zijn elfdaags bezoek aan ons
land iets ingefluisterd. Een feit is het, dat deze Russische journalist
niet de enige is, die aldus redeneert. Een redenering, die velen tot
ontevredenheid stemt.
De gronden worden de boeren niet afhandig gemaakt, zij ont
vangen de grondwaarde vermeerderd met volledige bedrijfsschade.
Bovendien wordt rond Rotterdam een veel grotere oppervlakte
van gronden onteigend die aan beleggers toebehoren, dan aan
boeren. Deze beleggers hebben hun gronden verpacht. In geval van
onteigening ontvangt de belegger de grondwaarde en de pachter
de pachtersvergoeding. Dat de gemeente Rotterdam de gronden als
netto-bouwgrond verkoopt tegen hogere prijzen dan die, waarvoor
zij de toekomstige bouwgrond heeft aangekocht, spreekt vanzelf.
Dit verschil wordt gevormd door de ontsluitingskosten en rente
verlies. Dat de bouwgrond dientengevolge dertig of veertig maal
hoger ligt dan de prijs van de niet-bouwrijpe grond acht ik zeker
niet onmogelijk en niet onbegrijpelijk.
Ik wil tot slot nog Uw aandacht vragen voor twee punten, nl.
de belastingschade en de vrijkomende arbeid van de boer, die door
de onteigening aan de kant wordt gezet.
Wat de belastingen betreft begrijpt U wel, dat de fiscus ook in
de onteigeningstechniek een belangrijke rol speelt. Wanneer kapi
talen door de onteigening vrijkomen, vooral kapitalen die worden
gegeven om inkomensschade te bestrijden, dan heft de fiscus
hiervan extra belastingen, die als onteigeningsschade voor ver
goeding in aanmerking komen. Deze vergoedingen zelf zijn gelukkig
vrij van heffing, anders zouden wij de berekening eindeloos kunnen
voortzetten. Bij de onteigeningstechniek komt dan ook een be-
Rotterdam breidt zich uit volgens „Plan"uit de omliggende dorpen wordt
de landbouwbevolking verdreven; de grond wordt de boeren tegen spot
prijzen afhandig gemaakt, in ieder geval tegen voor-oorlogse prijzen. En
deze grond brengt, nadat deze bij het stedelijke uitbreidingsplan is gevoegd
en bouwrijp is gemaakt, een prijs op die dertig of veertig maal hoger ligt.
