W. M. Kaula (Ver. Staten) maakte een begin met een gezamen lijke analyse van de uitkomsten van satelliet-, zwaartekracht- en astronomisch-geodetische waarnemingen. Het gebruik van een kunstmatige satelliet als richtpunt voor een ruimtelijke triangulatie is een meer directe geodetische toepassing. Deze meetkundige methode is gebaseerd op het verband dat bestaat tussen de geocentrische coördinaten van het waarnemingsstation, de schijnbare (waargenomen) astronomische coördinaten van de satelliet, zijn baanelementen op een aangenomen nulpunt voor de tijdrekening en de tijd. Waarschijnlijk zal deze toepassing in de komende jaren van grote betekenis blijken voor de opbouw van één universeel meetkundig verband, waarin bestaande terrestrische triangulatie- en trilateratiesystemen worden opgenomen. Het verlangde verband tussen twee terrestrische systemen kan nu volgens twee methoden door satellietwaarnemingen vanuit tot de twee systemen behorende stations tot stand komen: ie door gelijktijdige waarneming 2e door waarneming op verschillende momenten, waarbij het ver band wordt gevonden in het verband dat bestaat tussen de po sities van de satelliet op de gekozen momenten; hiertoe moet de baan van de satelliet gedurende het waarnemingsinterval nauwkeurig bekend zijn. De tweede methode heeft nog een variant, waarbij de baanele menten zelf als onbekenden in het probleem worden ingevoerd. De keuze van methode hangt onder meer af van de baan van de satelliet, van de waarnemingsinstrumenten en van de onderlinge ligging van de waarnemingsstations. Hoewel de bruikbaarheid van deze methoden zeer waarschijnlijk is, vonden zij slechts weinig toepassing. S. W. Henriksen (Ver. Staten) maakt melding van enkele met het Mark II Minitrack radar systeem bepaalde stations (Luzon, Guam, Wake, Kwajalein en Samoa). Voor het station Luzon wordt de standaard positie-af wijking in lengte geschat op 250 m. Wat betreft de techniek van waarneming komen alleen optisch- fotografische (satellietcamera's van Baker-Nunn en Markowitz, ballistische camera's van Zeiss en Wild, theodoliet met fotografische registratie Askania Tpr) en nauwkeurige elektronische apparatuur in aanmerking. De werking van de elektronische apparatuur berust op de doppler- of interferometerprincipes of op radar-afstandmeting. De optisch-fotografische techniek is de nauwkeurigste, maar heeft ten opzichte van de elektronische techniek nadelen. Daar de nauw keurigheid van de elektronische techniek zal kunnen worden opge voerd, is het wel zeker dat deze techniek naast de optisch-foto grafische een belangrijke plaats zal gaan innemen. In verband met de grote snelheid van de satelliet worden aan de nauwkeurigheid van de tijdregistratie hoge eisen gesteld. Het ge bruik van een kwartsklok is noodzakelijk. 211

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Tijdschrift voor Kadaster en Landmeetkunde (KenL) | 1961 | | pagina 21