Na lezing van de hier gegeven opsomming van diensten, welke
door de beëdigd commies de notaris (en ook anderen) worden be
wezen, moet men wel tot de conclusie komen, dat ze meer in
houden dan het enkel opgeven van een eventuele hypothecaire
bezwaardheid en dat door alleen een voorziening te treffen
m.b.t. het afgeven van getuigschriften van bezwaardheid (of onbe
zwaardheid), men de notaris lang niet aan zijn trekken doet komen.
Indien het dan ook tot afschaffing van deze niet-ambtelijke functie
van de beëdigd commies zou komen en diens taak formeel door de
bewaarder zou worden overgenomen, dan zullen laatstgenoemde
functionarissen in ieder geval nadere instructies moeten worden
verstrekt omtrent alle verrichtingen welke niet met name in de
wet zijn genoemd. Dat hierin niet voorzien kan worden, door het
enkel tarifiëren van die nieuwe verrichtingen ligt naar ik meen wel
284
voorlopige recherche beperkt. Zijn diensten omvatten een veel breder
terrein, welke van de alleen-ambtenaar niet verwacht kunnen worden.
Het is in de notariële praktijk een gebruikelijke methode om op de
dag van het passeren van de akte van transport of van hypotheek van
de beëdigd klerk een z.g. herinzage te vragen, welke dan per telefoon
of telegram, zo dicht mogelijk aan het daarvoor vastgestelde uur
voorafgaande, wordt verstrekt.
De beëdigd klerk ziet voor de notaris titels in en meldt hem de
bijzondere bepalingen en de vermelding van kwijting voor de koopsom
of afstand van het recht op ontbinding, mogelijkerwijs voortvloeiende
uit het bepaalde bij de artikelen 1302 en 1303 van het Burgerlijk Wet
boek;
hij attendeert op eventuele fouten in die titels;
hij zorgt desgewenst voor het doen vervaardigen van de na afloop
van de behandeling verlangde stukken zonder dat hem dit voor elke
zaak afzonderlijk opnieuw wordt opgedragen;
hij zendt de stukken toe en verrekent de kosten, veelal in rekening
courant;
hij verleent elke informatie in de kortst mogelijke tijd, waarbij de
notaris of andere aanvrager belang heeft.
Voor de notarissen, op wier standplaats geen hypotheekkantoor
gevestigd is, klemt dit alles nog meer, doch ook voor de notarissen die
ter plaatse een hypotheekkantoor kunnen raadplegen, zijn de werk
zaamheden van de beëdigd klerk onontbeerlijk.
Gedeeltelijk zullen deze werkzaamheden in kantoortijd worden ver
richt. Dit kan ook niet anders, omdat de zuiver ambtelijke en buiten-
ambtelijke werkzaamheden hier volkomen met elkander verweven zijn.
Vast staat echter, dat ook een zeer groot gedeelte van die werk
zaamheden buiten kantoortijd wordt verricht en dat in veel avonduren
op het kantoor of thuis het vereiste werk wordt verzet, werk waarmede
het publiek in hoge mate wordt gediend, waarvoor aan degenen, die
dit werk verrichten, zeker een redelijke extra beloning toekomt en dat
niet door anderen, die niet tevens op het hypotheekkantoor zelf werk
zaam zijn, op dezelfde efficiënte wijze kan worden verricht.
Een deel van dit werk is in zuiver ambtelijke sfeer niet te verrichten
en voor zover zulks wel mogelijk zou zijn, zou het ongetwijfeld een
aanzienlijke uitbreiding van personeel op het hypotheekkantoor ver
eisen. Hierbij kan ook de psychologische factor niet worden genegeerd,
dat hij, die onder zijn verantwoordelijkheid en krachtens een persoonlijk
tot hem gerichte opdracht werkt, tot grotere arbeidsprestatie in staat
is dan degeen, die geen eigen verantwoordelijkheid draagt.
