*95
Nu iets over de kijker. We hebben de volgende proef genomen.
Op een zwart bord waren om de 5 cm witte papiertjes geplakt. Op
deze witte vlakjes werd m.b.v. een coördinatograaf een nauw
keurig ruitennet getekend van 5 cm (fig. 7). Dit ruitennet werd
via een theodoliet gefotografeerd. De camera was zodanig ge
construeerd, dat men de fotografische plaat t.o.v. het objectief
kan verschuiven. Er werd een opname gemaakt met volle objectief
opening. De plaat werd iets verschoven, de onderhelft van het
objectief werd afgedekt, weer een opname gemaakt. Zo werd ook
de bovenhelft afgedekt en tenslotte werd nog een opname gemaakt
met volle opening. Het resultaat ziet u in figuur 8. Wat nu opvalt
is dat de onderlinge afstand bij een groepje van 4 kruisjes ver
schillend is voor verschillende plaatsen. De foto is uitgemeten en
er werd gevonden, dat het verschil in bovenhelft en onderhelft
praktisch voldeed aan de formule: cxy.
Een grafische voorstelling hiervan ziet u in figuur 9.
De theoretische achtergrond was niet zo eenvoudig te achter
halen, maar tenslotte is het toch gelukt deze af te leiden uit de
optische fouten van de derde orde.
Fig- 7