107
De inrichting van de ,,Centi-6/iolt" is in hoofdzaak gelijk aan de
even omvangrijke tafel van Peters, die eveneens in 6 decimalen de
waarden van de goniometrische functies levert „von 0,001 zu 0,001
des Neugrades". Voor tafels in 6 decimalen echter is een intervaf
van i mgr voor de hoeken beslist te klein. Ten gunste hiervoor
wordt steeds in het midden gebracht, dat het interpoleren nu zo
eenvoudig ishet kan dan uit het hoofd (eventueel met behulp van
interpolatietafeltjes die op dezelfde bladzijde zijn afgedrukt)
geschieden. Dit moge waar zijn - als men de op te zoeken getallen
toch met de rekenmachine moet bewerken, kan daarmee de lineaire
interpolatie ook zeer eenvoudig worden uitgevoerd. Om die reden
is het bepalen van goniometrische functies in 6 dec. met behulp
van de tabellen Kad. 6i en 62 niet tijdrovender dan met de ge
noemde tafels, waarin men van de 500 bladzijden telkens de juiste
moet opslaan, wat ook enige tijd vergt. Kleine intervallen vergroten
de omvang van een tafel en het interpolatievoordeel wordt op
geheven door het minder vlot opzoeken van de vereiste bladzijde.
Niet de tafel met een klein interval (dus grote omvang) is het meest
economisch in het gebruik, maar de tafel die bij een zo groot moge
lijk interval (dus zo klein mogelijke omvang) toch nog lineaire
interpolatie toestaat. Voor functiewaarden in 6 decimalen komt dit
neer op een interval van 1 dgr, waardoor de complete tafel slechts
de omvang krijgt van 3 pagina's: onze tabellen Kad. 61 en 62. Bij
een interval van 1 cgr heeft men dan de Zweedse tafel (Enberg en
LAngström), en als volgende stap (interval 1 mgr) de tafels van
Elznic en Peters. En hiermee zijn de tafels met 6 dec. in volgorde
van voorkeur gerangschikt.
De ,,Centi-6/io"" geeft op de eerste bladzijde een tabel voor de
berekening van de cotg-waarden van hoeken a tussen o en 2 gr. Dit
gebeurt door middel van de grootheid x a. cotg a.
Enkele regels kunnen deze tabel voldoende illustreren:
gr x ctg
lilï 63'6559 59,33
1,091 63-6558 58,37
Hoeveel is cotg 1,0873 gr?
Antwoord: ^3,6558
1,0873 3
Daarna volgen 500 pagina's, genummerd 2 tot en met 501, die
de eigenlijke tafel uitmaken. Ook hier kan een kort uittreksel een
betere indruk van de tafel geven, dan een omschrijving in woorden
kan bieden: zie pag. 108.
Dit voorbeeld geeft de linkerkolom van blz. 265, die eindigt
met de waarde 26,35 00waarna de rechterkolom vervolgt met de
hoekwaarden 26,35 00 t°t 26,40 00 gr.
