baak. Bij de gebruikelijke typen instrumenten kan men de centi meters op de baak aflezen en moet men de millimeters schatten. Bij dit nieuwe instrument kan men daarentegen de millimeters af lezen en de 0,1 millimeters schatten. In hoeverre de nauwkeurigheid van de optische afstandmeting hierdoor wordt verbeterd is het doel geweest van het onderzoek dat in bovenstaand boekje wordt beschreven. Ter vergelijking zijn dezelfde proefmetingen gedaan met de Wild RDS. Inderdaad bleken de metingen met de DK-RV nauwkeuriger te zijn dan die met de RDS. De standaardafwijking van een optisch gemeten afstand blijkt ongeveer evenredig te zijn met het kwadraat van de afstand en bedraagt op een afstand van 100 m voor de DK-RV 3,4 cm en voor de RDS 10 cm. De hoge nauwkeurigheid van de DK-RV wordt echter alleen bereikt indien de metingen worden gecorrigeerd voor systematische instrumentfouten, die door een laboratoriumonderzoek moeten worden bepaald. Hieruit blijkt dat de nauwkeurigheid van de optische afstand meting met verticale baak gunstiger is dan in de litteratuur vaak werd beweerd. Tot dusverre werd het verschil in verticale refractie tussen de lichtwegen van de boven- en onderdraad, als de belangrijkste foutenbron beschouwd. Bij het hier uitgevoerde onderzoek bleek daarentegen het verschil in refractie nauwelijks merkbaar te zijn, indien men de onderdraad op minstens 1 m boven de grond instelt. Het boekje begint met de beschrijving van het principe van de optische afstandmeting en een opsomming van alle mogelijke foutenbronnen. Vervolgens worden de proefmetingen, die zijn uit gevoerd op afstanden variërend van 10 tot 120 m, nauwkeurig beschreven. De instrumentele fouten en de correcties die men hiervoor moet aanbrengen zijn in het volgende hoofdstuk behandeld. Achtereenvolgens zijn onderzocht: a. De verdeling op de baak. b. De invloed van verdraaiing van de baak om de verticale as. c. De nauwkeurigheid van de afstandsdraden. d. De invloed van de centrale instellens op de afstandmeting. e. De nauwkeurigheid van het reductie-systeem. De verticale refractie wordt in een afzonderlijk hoofdstuk be handeld. Tenslotte wordt het uitgebreide waamemingsmateriaal aan een statistisch onderzoek onderworpen en worden de standaardaf wijkingen van de gemeten afstanden berekend. Het boekje wordt besloten met een overzichtelijke samenvatting van de resultaten. Het gehele onderzoek is buitengewoon systematisch en over zichtelijk opgezet. Het is daarom des te meer te betreuren dat Dr. Naguib Danial bij de berekening van de standaardafwijkingen (waar het hele werk tenslotte om draait) onnodige benaderingen invoert. De standaardafwijkingen worden in drie cijfers nauwkeurig 109

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Tijdschrift voor Kadaster en Landmeetkunde (KenL) | 1962 | | pagina 51