66
te geven, te meer daar alles wat zich onder de naam kadaster
aandient, beslist nog niet als kadaster erkend behoeft te worden.
Kluvers ziet in het kadaster een beschrijving van alle onroerende
goederen in een bepaald gebied. Wat dan echter te denken van het
„Leitungskataster", dat we o.a. aantreffen in de Zwitserse stad
Bazel en een inventaris is van alle ondergrondse leidingen (telefoon-
en elektriciteitskabels, gas-, waterleiding- en rioleringsbuizen) in
de gemeente. Hoogstens zou men in dit geval kunnen spreken van
een beschrijving van een bepaald zakelijk recht, het recht tot het
hebben van ondergrondse leidingen1), in een bepaald gebied.
Er zijn meer instellingen aan te wijzen, die zich met een beperkt
aantal rechten op de grond in een bepaald gebied bezighouden
en waaraan men toch bezwaarlijk de naam kadaster kan onthouden.
De vraag is nu of het mogelijk is na te gaan welke trekken de ver
schillende instituten die men gewoonlijk met kadaster aanduidt
gemeen hebben, teneinde uit die gemeenschappelijke kenmerken
het begrip op te bouwen.
Laten we het eens proberen. We kunnen dunkt ons vooropstellen
dat een kadaster altijd iets met de bodem te maken heeft. En we zijn
ook niet ver bezijden de waarheid indien we stellen dat het iets
zegt van bepaalde rechten, die op die bodem worden uitgeoefend.
Voorts mogen we constateren, dat het altijd beperkt is tot een bepaald
gebied en in dat gebied betrekking heeft op alle rechten van dezelfde
soort. Tenslotte bemoeit het zich ook en daaraan ontleent het
n.h.v. eerst zijn betekenis met de bestaande relatie tussen de
objecten en subjecten van die rechten. Op grond van het voren
staande wagen we ons aan de volgende definitie:
,,Het Kadaster is de inventaris van de relaties tussen object en
subject van bepaalde rechten op de grond in een bepaald gebied".
We kunnen nu omgekeerd gaan redeneren. Voldoet een instelling
met de naam kadaster aan deze begripsomschrijving, dan mogen we
met vrij grote zekerheid aannemen, dat we met een kadaster te
doen hebben.
Maar met dat al weten we nog steeds niet hoe het Nederlandse
kadaster te definiëren. Daartoe zullen we aan de algemene kenmer
ken een of meer bijzondere moeten toevoegen. Welke deze zijn
kunnen we afleiden uit de doelstelling, die aan de instelling van het
kadaster ten grondslag ligt. Uiteindelijk wordt elk kadaster in
gesteld met een bepaald doel. Het doel waartoe het moet dienen
is weer bepalend voor de soort. Is het doel te beschikken over die
gegevens, welke een billijke heffing van de grondbelasting mogelijk
maken, dan hebben we in het algemeen te maken met een „belasting
kadaster". Strekt het tot het geven van een volledig overzicht
en inzicht van de rechtstoestand van het gekadastreerde gebied,
dan wordt het gewoonlijk aangeduid met de naam „eigendoms-
Vgl. het in de Wet belemmeringen Privaatrecht gecreëerde bijzondere
zakelijke recht.
