Wild en Askania voeren de randyerdeling uit in enkele strepen.
De gebruikelijke toepassing van optische middeling van diametrale
aflezingen heeft dan tot gevolg dat men gedwongen is tot een af-
lezmg volgens de coïncidentie-instelling, waarvan bekend is dat
deze iets minder nauwkeurig is dan de aflezing volgens de svm-
metrie-instelling.
In de Watts micro-optic is daarom een zeer gecompliceerde ver
deling aangebracht, teneinde toch een symmetrie-instelling te
kunnen verwezenlijken (zie fig. 4).
In de recente Kern-theodolieten zijn twee concentrische randen
aangebracht, waarbij de ene een becijferde verdeling in enkele
strepen en de andere een onbecijferde verdeling in dubbele strepen
draagt. Een gedeelte van de becijferde verdeling en het diametrale
gedeelte van de onbecijferde verdeling worden nu samen afgebeeld
in het gezichtsveld van de afleesmicroscoop en de aflezing geschiedt
hier dus ook volgens symmetrie-instelling.
De belangrijkste betekenis echter van deze zgn. ,,Doppelkreis"
de instelling naar symmetrie is eigenlijk een nevenresultaat
is dat de constructeur in staat is een bepaalde systematiek in de
verdeelstrepen te elimineren. Het procédé is als volgt: een partij
becijferde en onbecijferde randen wordt, voor de montage in de
theodoliet, onderzocht op randfouten, die in een grafiek worden
uitgezet. Men zoekt nu die combinaties uit, welke, wanneer zij bij
een bepaalde onderlinge ligging aan elkaar gekit worden, in de
gemiddelden van beide diametrale aflezingen de kleinst mogelijke
afwijkingen opleveren.
Askania heeft het principe van een dubbele verdeling op een iets
andere wijze gerealiseerd dan de firma Kern en de tweede verdeling
aangebracht op de onderkant van de glazen dekring. Na het aan
elkaar kitten van gunstige combinaties krijgt men als het ware een
rand, waarvan de middens van de strepen een betere verdeling
vormen dan de oorspronkelijke verdeling, terwijl de ontstane
variatie in de streepbreedte de coïncidentie van twee diametrale
strepen nauwelijks bemoeilijkt. De verdeling op de dekring wordt
„Kompensationskreis" genoemd.
132
STREEPUITVOERING
GECOMBINEERDE BEELDEN
VAN DIAMETRALE PUNTEN
GEZICHTSVELD
Fig- 4
