168
de civieltechnische toepassing van de fotogrammetrie. Daarnaast
zijn nog enkele bijzondere onderwerpen behandeld.
In de eerste voordracht, gehouden door Prof. Dr. K. Schwi-
defsky, werden enkele principiële beschouwingen gegeven over de
automatisering in de landmeetkunde. Evenals in de industrie werd
ook in de landmeetkunde de automatisering reeds vroeg toegepast.
Voorbeelden hiervan zijn: het optisch middelen bij randaflezing,
inversoren, uitwerkingsinstrumenten, enz. Veel profijt kan men in
de landmeetkunde hebben van de resultaten en gegevens betreffen
de de automatisering in de produktietechniek, omdat men daar
sinds een tiental jaren genoodzaakt is dit vraagstuk wetenschappe
lijk te benaderen. Verschillende problemen die in deze techniek
voorkomen zijn rechtstreeks van toepassing voor de fotogrammetrie.
De studie van de tijdsduur voor de verschillende handelingen neemt
hierbij een belangrijke plaats in. Dergelijke studiën zijn in de land
meetkunde nog slechts schaars. Enkele voorbeelden zouden ge
noemd kunnen worden op het gebied van de rekentechniek, van
de optische afstandmeting en van de ruilverkaveling. Enkele
bijzonder gunstige voorwaarden die de fotogrammetrie biedt werden
in deze lezing naar voren gebracht, zoals bijv. het voldoende aantal
gelijksoortige handelingen, die op een zelfde plaats uitgevoerd
moeten worden.
Door dezelfde spreker werden in een tweede voordracht enige
grondbeginselen uit de informatietheorie uiteengezet. Sinds men
in de fotogrammetrie gebruik maakt van moderne methoden om
elektrische signalen te verwerken, kan men met vrucht gebruik
maken van de denk- en werkmethoden uit de informatietheorie.
De instrumentele zijde van de automatisering werd door Dr.
Ing. H. Deker uit München nader toegelicht. De fotogrammetrie
dankt een groot deel van haar succes aan de reeds vroegtijdig en
ver doorgevoerde gedeeltelijke automatisering. Voorbeelden hiervan
zijn de opnemingscamera's en de uitwerkingsinstrumenten. Aan
zienlijk ingewikkelder is de invoering van volautomatische kaarteer-
apparaten. Een extra moeilijkheid hierbij is de interpretatie en het
stereoscopisch uitwerken van een fotopaar. De opgave echter
beelddetails door automaten te laten interpreteren en deze inter
pretatie te laten vertalen in symbolen op de kaart, is op het ogen
blik geen utopie meer.
Dr. Ing. Brucklacher uit Oberkochen behandelde in zijn lezing
twee instrumenten, de coördimaat en de profiloscoop behorend
bij de stereoplanigraaf. Beide instrumenten zijn een goed voor
beeld van automatisering. Een duidelijke technische uiteenzetting
van de instrumenten werd gegeven en tevens hun toepassings
mogelijkheden. Van het eerstgenoemde instrument waren nog geen
speciaal opgezette proeven over nauwkeurigheid bekend.
Over de toepassing van de fotogrammetrie bij de wegenbouw
werden een tweetal voordrachten gehouden. Ministerialrat K.
Eglau uit Bonn gaf een algemeen beeld over de wegenbouw terwijl
