numerieke index, het Nederlandse equivalent levert. Veiliger gaat
men tewerk door eerst achter het gevonden nummer in het hoofddeel
de Franse „definitie" te raadplegen.
Men doet dus verstandig zich, in afwachting van de verschijning
van de Nederlandse en ev. andere indices, het hoofddeel aan te
schaffen, waarvoor men reeds thans een bestelling bij de uitgeefster,
Herengracht 112, Amsterdam, zou kunnen doen.
Op dit moment is het werk zo ver gevorderd, dat het eigenlijke
woordenboek en de Franse index zijn gezet, dat de zetter aan de
Duitse index bezig is, dat de eerste proeven zijn nagekeken tot en
met de letter T en dat de tweede proeven zijn nagekeken tot en
met de letter C.
Hoewel wij er alles aan doen wat wij kunnen en de zetter zonder
onderbreking aan het woordenboek doorwerkt, zal het toch wel
niet gelukken vóór het congres in Wenen geheel gereed te komen.
Het is nu eenmaal een enorm werk, waaraan men ook elders, waar
men even goed met personeelsgebrek, ziekte en vakantie van
personeel te rekenen heeft, niet vlugger had kunnen werken.
Niet mag onvermeld blijven, dat de drie instituten (te Parijs,
Frankfurt am Main en Londen) hun personeel en hulpmiddelen
geheel belangeloos en zonder enig voorbehoud ter beschikking
hebben gesteld en dat er voor hen minstens 60.000 werkuren mee
gemoeid zijn geweest. Wij zijn hiervoor grote dank verschuldigd.
Wat de intrinsieke waarde van het werk is, zal in de prak
tijk moeten blijken. Ongetwijfeld zal men fouten vinden, onzuivere
„definities", omissies, termen waarvan men de opname geheel
overbodig vindt. Men bedenke hierbij steeds, dat het vak bij ons
een in den regel beperkter gebied bestrijkt dan elders en op een
andere wijze en zelfs in enkele opzichten op andere wetenschappe
lijke grondslagen wordt uitgeoefend. Voorts dat elk woordenboek
op het ogenblik van zijn verschijning weliswaar verouderd, maar
daarom nog niet zonder waarde is. De gebruiker aarzele niet zijn
aanmerkingen en voorstellen aan de voorzitter van Commissie I
te doen toekomen. Door de medewerking van alle gebruikers kan
door latere supplementen, c.q. door een nieuwe druk, een nog
belangrijk beter resultaat worden verkregen.
Ik meen een nog niet genoemd bijkomend voordeel van het
woordenboek te zien. Het zal er toe bijdragen, dat men een beter
inzicht krijgt in de verschillen tussen de nationale werkmethoden
en begrippen, dat men gaat beseffen, dat met de wetenschap van
het eigen land niet alles gezegd is en dat men op den duur tot een
internationale normalisering van definities zou kunnen komen.
Het is juist de ongedefinieerdheid van verschillende begrippen,
die vaak tot onderling misverstaan, zelfs tot antagonisme kan
leiden.
Den Haag, 4 mei 1962.
177