meting werd door Ir. J. C. O. van Gijsen voortgezet en beschreven
in [43]. Op het gebied van de dubbelbeeldmethode werden hierbij
belangrijke vorderingen gemaakt door de mogelijkheid fouten van
prisma en kijker gescheiden te onderzoeken en te omschrijven.
Een oplossing voor een beter systeem werd verkregen door inscha
keling van een rhomboëderprisma. Zeer goede resultaten werden
verkregen met het fotograferen van de aflezingen bij gebruik van
de dradenafstandmeter volgens Reichenbach met horizontale baak
opstelling. In het Laboratorium voor Landmeetkunde te Wage-
ningen is de constructie van een fototachymeter in voorbereiding.
De tachymetrie heeft in het overwegend vlakke Nederland nooit
die toepassing en waardering gevonden als bijvoorbeeld in Zwitser
land. Dat er toch toepassingsmogelijkheden zijn, ook voor kadastrale
metingen, wordt door E. N. Blink in [44] uiteengezet.
In de verslagperiode is door de Meetkundige dienst van de Rijks
waterstaat veel ervaring opgedaan met de tellurometer. Na het
verrichten van een aantal proefmetingen is het instrument ingezet
t.b.v. de bepaling van de coördinaten van paspunten voor de lucht-
fotogrammetrie. De veelhoeken worden zoveel mogelijk gestrekt
en met gelijke zijden gekozen, en wel met een minimum zijdelengte
van 500 m. Door aan de verkenning veel zorg te besteden werd een
vlotte meting bevorderd.
De gemiddelde tijd nodig voor het meten van een willekeurige
afstand bleek ongeveer twintig minuten te bedragen. De telluro
meter heeft zijn nut bewezen bij metingen in het Nederlandse
duinlandschap, in poldergebieden, over zeegaten, langs bochtige
dijken en op andere plaatsen waar de conventionele lengtemeting
door een ongunstige terreingesteldheid hinder zou hebben onder
vonden. Storingen treden vaak op, zij het ook dat deze doorgaans
eenvoudig zijn te verhelpen. De kristallen, die eenmaal per jaar
worden geijkt, blijken slechts minime wijzigingen in de eigen
frequentie te ondergaan. Na een gebruik van drie jaar bleek kristal
D bij een ijking een frequentie te hebben die 50Hz te hoog was.
De werking en de theorie van de tellurometer worden door Ir.
J. C. de Munck besproken in [45] en [46]. In [47] geeft Ir. M.
Haarsma naast resultaten van metingen met de tellurometer een
beschrijving van twee nomogrammen, die de tamelijk lange reken-
weg die ligt tussen waarneming en gevraagde afstand aanmerkelijk
verkort voor afstanden tot 3,3 km. Ir. D. C. de Bruyn geeft in
[48] en [49] enkele beschouwingen over het gebruik van de telluro
meter. Vermeld kan voorts nog worden, dat ook de K.L.M.-Aero-
carto N.V. zich sedert kort ten behoeve van paspuntsbepaling
bedient van een tellurometer Micro-Distancer MRA-2.
De zeekaarten van de Nederlandse kust, een gedeelte van de
Noordzee, van de wateren rond Nieuw-Guinea, de Nederlandse
Antillen en bij Suriname worden vervaardigd door de Hydrografi
sche dienst. Deze marinedienst ressorteert onder het Ministerie van
Defensie. Alle in de geodesie gebruikelijke methoden van detail-
230
