En Prof. Barendse vervolgt dan zelf:
„De technicus heeft dus behoefte aan een soort prudentie, aan
een vaardigheid van oordelen over praktische en dus theoretisch
onzekere situaties. Oordelen positief en beslist. Hem wordt niet
gevraagd wat in beginsel mogelijk of onmogelijk is of wat misschien
zou kunnen zijn als maar hij staat voor de opdracht iets werke
lijks tot stand te brengen, en daarbij het risico voor zijn rekening
te nemen.
Hij moet goed kunnen „verzinnen", goed kunnen schatten. Na
eerst gevormd te zijn in het exacte denken, moet hij ook geleerd
hebben te denken met een marge Hij moet zich resoluut durven
begeven in dat niemandsland, in dat marginale gebied, in dat
rationele vacuüm tussen de controleerbare gedachte en het niet
geheel voorspelbare resultaat".
Bij het lezen van deze zinnen denken we onwillekeurig aan de
ontwikkeling van de mathematische statistiek, waar Prof. J. M.
Tienstra de waarnemingsrekening op baseerde [4] en waaraan
Prof. Baarda later de schattings- en toetsingsmethoden ontleende,
die ons in de geodesie het middel in handen geven om in een analoog
marginaal gebied, als waarover Prof. Barendse spreekt, zij het
dan niet exact, maar toch met een grote mate van waarschijnlijk
heid, uitspraken te doen over het in getallen uitgedrukte resultaat.
Terugkerende tot de opleiding en tot de wiskunde, de mechanica
en de fysica, die daarvoor als exacte basis werden geëist is om boven
genoemde redenen het vak mathematische statistiek sinds enkele
jaren in het eerste studiejaar ingevoegd als voorbereiding voor het
college waarnemingsrekening dat Prof. Baarda in het tweede en
in het derde jaar geeft. Zijn colleges waarnemingsrekening en
puntsbepaling zijn er op gericht de student een inzicht te geven
in het verband tussen het meten en het wiskundig rekenmodel
en in het interpreteren van de uitkomsten van meet- en reken-
processen. Door hem is in het eerste jaar een college elementaire
waarnemingsrekening ingevoerd om de student vertrouwd te
maken met het analyseren van eenvoudige meetprocessen en met de
denkwijze die ten grondslag ligt aan de toepassing van wiskundige
bewerkingen op meetresultaten.
Het onderwijs in de fotogrammetrie heeft wat betreft de oefe
ningen enkele jaren geleden een wijziging ondergaan. De student
verrichte deze oefeningen voorheen op vele afzonderlijke middagen,
verspreid over het studiejaar, waarin door hem het college foto
grammetrie werd gevolgd. Prof. Roelofs, die het vak fotogram
metrie doceert, achtte deze regeling vanwege de versnippering
van de aandacht en vanwege het tijdverlies (immers de meeste
fotogrammetrische oefeningen beslaan meer, vaak zelfs véél meer
dan één middag) ongunstig. Op zijn voorstel werd een aaneen
gesloten oefenperiode van vier achtereenvolgende weken, 20 gehele
dagen, ingevoerd aan het einde van het studiejaar, nadat de student
eerst het theoretisch examen heeft afgelegd. Gedurende de tweede
243
