258
moet worden aangekocht en vrijgehouden. Bovendien ontstaat
herhaaldelijk belangrijke schade bij uitvoering van grondwerken
ten gevolge van het onvoldoende bekend zijn met de ligging van
kabels, leidingen, e.d.
Het instellen van een leidingenkadaster zou gepaard dienen te
gaan met een coördinatie en verbetering van wetteüjke voor
schriften en bevoegdheden ten behoeve van het aanbrengen en
exploiteren van allerlei soorten van distributie- en verzamelnetten
ten algemenen nutte in overheids- en particulier beheer.
De wegenwet stelt zijn eisen. De wet tot opheffing van privaat
rechtelijke belemmeringen heeft door zijn gedogenplicht het vlotter
afwikkelen der zaken bevorderd, maar functioneert nog niet be
vredigend. In de legesverordeningen is nog onvoldoende uniformi
teit. Er zijn allerlei wettelijke verordeningen, regelingen, overeen
komsten en afspraken ten aanzien van het kunnen en mogen leggen
van kabels, leidingen en riolen in openbare en/of particuliere grond.
Maar streek- en provinciale bedrijven verkeren soms in een rechte
loze positie te dien aanzien en zijn afhankelijk van de goede wil van
overheidsinstellingen om leidingen te kunnen leggen in bepaalde
stroken grond, waarvan ze weer zonder enige schadeloosstelling
kunnen worden verdrongen.
Er lopen dan ook regelmatig processen over geschaad eigendoms
recht, schadeloosstellingen enz. Eveneens ten aanzien van de heffing
van liggelden zijn de regelingen zeer uiteenlopend. De ene provincie
vordert bijv. van de openbare bedrijven per jaar fl. 10.per km
sleuflengte, en van particulieren fl. 25.Een andere provincie
brengt de kostprijs van de strook grond waarin de kabels en lei
dingen liggen, in rekening. De Nederlandse Spoorwegen en ver
schillende overheidsinstanties hebben weer andere maatstaven en
regelingen. Ook ten aanzien van het leggen van leidingen in particu
liere grond is de gedragslijn der verschillende bedrijven zeer uiteen
lopend. In nieuw gebouwde wijken bestaat het streven om de kabels,
leidingen en riolering voor de diverse bestemmingen in een econo
mische en steeds eendere volgorde t.o.v. de rooilijn te leggen, hetgeen
de exploitatie der afvoer- en voorzieningsnetten efficiënter maakt
en een grotere overzichtelijkheid van de technische beheerskaarten
bevordert. Door onvoldoende overleg en door het ontbreken van
algemeen geldende regelingen bestaan in dit opzicht echter nog
zeer veel tekortkomingen, tot groot nadeel van het algemeen
belang. Een samenhangende wettelijke regeling van deze materie
is daarom uitermate gewenst.
Mogelijkheid,
De praktijk van het leidingenkadaster in het Zwitserse kanton
Bazel bewijst dat dit ook in ons land niet langer een wensdroom
behoeft te blijven. Het werd in genoemd kanton 50 jaar geleden
ingesteld, was na 40 jaar voltooid en wordt ook sedert dien bijge
houden op een voor alle betrokkenen bevredigende wijze. Opzet,
