259
organisatie en bijhouding kunnen zonder meer tot voorbeeld
strekken voor een Nederlands leidingenkadaster. De financiering
kan op overeenkomstige wijze geschieden.
Technische uitvoering
Als grondslag voor het leidingenkadaster zijn goede aaneen
sluitende kaarten van het gehele land nodig, hoewel deze natuurlijk
met alle tegelijk klaar behoeven te zijn en vele bladen ervan zelfs
wellicht nooit behoeven te worden gemaakt. Het kadaster of als
deze er is de landmeetkundige dienst van de gemeente, is de
aangewezen instantie die moet zorgen voor het homogene moeder-
kaartenmateriaal.
Ideaal zou zijn als een volledige, en liefst systematische fotogram-
metrische hermeting van Nederland, zoals deze door het kadaster
is ter hand genomen, op korte termijn zou kunnen worden gereali
seerd. De terrestrische bijmeting in sterk bebouwde gebieden kan
aanzienlijk worden verminderd door de reeds bestaande kadastrale
gegevens met een optische pantograaf in deze luchtkaartering in te
passen. Op deze moederkaarten staan dan niet alleen de vaste
opstallen, maar ook de topografische details, zoals straatprofielen,
wegbermen, bijgebouwen, houten opstallen, warenhuizen en kassen
van tuinderijen, taluds, sloten e.d. De zo ontstane moederkaarten
zouden met het straatmeubilair en andere kleine details, die niet
op de fotogrammetrische kaart voorkomen, door meting van eigen
gemeentelijke dienst of particuliere landmeetkundige bureaus
kunnen worden gecompleteerd. Wat de schaal betreft zou het land
in drie groepen kunnen worden onderverdeeld: steden en dorps
kernen met veel leidingen x 200, licht bebouwde gebieden 1 500
en landelijk gebied 1 1000. De schaal 1 200 voldoet in de stad
Bazel volledig aan de eisen en is ook volgens onze eigen ervaringen
voor de kaartering van de ondergrondse situatie op verschillende
grote bedrijven zeer doelmatig.
De vervaardiging dient gedecentraliseerd te geschieden, per
gemeente of groep van gemeenten. Alle betrokken diensten en
nutsbedrijven sturen hun gegevens naar het plaatselijke bureau,
dat deze in kaart brengt. Doordat deze gegevens vaak gebrekkig
zijn ontstaat voorlopig een niet volledig betrouwbare kaart. Van
elke opgraving wordt echter kennisgegeven aan het leidingen
kadaster, dat daarvan gebruik maakt om de gegevens aan te vullen
en te verbeteren. Zo ontstaat al voortwerkend in de loop der jaren
een steeds betrouwbaarder geheel. Meetcijfers komen niet op de
kaart. Na elke wijziging ontvangt het betrokken bedrijf een nieuw
kaart blad.
Kosten en financiering
Bij het vervaardigen van kaarten wordt in Nederland, zelfs
bmnen de enkele gemeente, door verschillende diensten meestal
