322
Hoofdstuk I. Inleiding
Boer was een persoon die zoals Heines het uitdrukte
anderhalf hoofd uitstak boven de middelmaat in de kadaster
wereld (i). Gedurende een halve eeuw heeft Boer de geschiedenis
van het Nederlandse kadaster in sterke mate beïnvloed.
In hoofdstuk II worden, na een weergave van de persoonlijke
gegevens en de ambtelijke loopbaan, zijn activiteiten in het verband
van de Vereniging voor Kadaster en Landmeetkunde en het
Tijdschrift voor Kadaster en Landmeetkunde (afgekort K. en L.)
beschreven. Deze activiteiten zijn van groot nut geweest voor het
uitdragen van de gedachten aangaande een goed kadaster.
In het volgende hoofdstuk: „Het Kadaster is in de war", is de
situatie beschreven, zoals die bestond en gegroeid was toen Boer
richting begon te geven aan de discussies. Zoals in de titel van dit
hoofdstuk een gangbare uitdrukking in de vorige eeuw voor iets,
dat niet in orde is tot uitdrukking is gebracht, waren er vele
problemen. Maar de kwart eeuw, voorafgaande aan de publikatie
van het artikel over het rechtsgeldig kadaster in De Economist van
1881, is ook rijk geweest aan personen en feiten die op de ont
wikkeling van Boer's ideeën invloed moeten hebben gehad. Het
verband met de hypothecaire boekhouding en het stelsel van
openbaarheid leidt ertoe deze onderwerpen, die ook Boer's aandacht
hebben gehad, in de beschouwingen te betrekken.
In het vierde hoofdstuk wordt een beschrijving gegeven van het
geen Boer heeft nagestreefd. Behalve bij het Torrensstelsel en bij
de Commissie Ontginning is steeds als leidraad het streven naar een
beter kadaster terug te vinden: een kadaster dat bewijskrachtig
zou zijn. Hoewel Boer's grote ideaal niet verwezenlijkt is, is zijn
invloed zodanig geweest en heeft zijn werk zoveel resultaten op
geleverd, dat Napoleon's uitspraak: „Celui qui fera un bon
cadastre, méritera une statue" een goede titel voor dit hoofdstuk
vormt. Volledigheidshalve moet hierbij wel vermeld worden, dat
deze uitspraak doelde op een goed belastingstelsel (2), iets wat geen
verband houdt met Boer's streven naar grotere rechtszekerheid
door middel van een bewijskrachtig kadaster.
De techniek vormde het fundament waarop dit kadaster gebouwd
is. Zonder dit fundament zou het ideaal niet kunnen worden ver
wezenlijkt. De technische mogelijkheden zijn echter in Boer's tijd
zelden in twijfel getrokken (3). Het belangrijkste werk van Boer is
daardoor komen te liggen in de juridische zijde van het kadastrale
vraagstuk. In de wet op de grensregeling is het bewijskrachtig
kadaster zijn verwezenlijking het meest nabij geweest.
Het slothoofdstuk bevat enige nabeschouwingen.
Hoofdstuk II. Levensschets
1. Persoonlijke gegevens en ambtelijke loopbaan
De 4e juni 1853 werd Izak Boer te Stootshorn in de gemeente
Noordbroek in Groningen als zoon van de landbouwer Harm Boer
