De invloed van de zwaartekracht wordt zo klein mogelijk gemaakt door bij het meten zo nauwkeurig mogelijk te horizonteren, dus a klein te houden. Voor de gebruiker van een automatisch waterpasinstrument is de demping van de compensatorbeweging heel belangrijk. Slechte demping, dwz. een lange insteltijd van de compensator, kan de tijdwinst ten opzichte van gebruik van een normaal waterpas instrument verloren doen gaan. Daarentegen kan een te sterke demping tot gevolg hebben dat de compensator een niet geheel juiste stand aanneemt. Er moet dus een middenweg worden ge vonden. Jammer genoeg wordt hierover gezwegen. De praktijk wijst echter uit dat meerdere instrumenten zo zwak zijn gedempt, dat ze in ons land met de zachte ondergrond maar nauwelijks kunnen worden gebruikt. Het zal de lezer duidelijk zijn dat de ontwikkeling van automa tische waterpasinstrumenten nog niet ten einde is. De construc teurs zullen wel zorgen voor nieuwe compensatoren. Dit legt de plicht op de waarnemer de werking van de compensator in zijn instrument te bestuderen om daardoor bij het meten betere resul taten te kunnen bereiken. Ir. H. Rietveld Walter Grossmann, Vermessungskunde II, Horizontalauf- nahmen und ebene Rechnungen. Sammlung Göschen, Band 469, 136 blz., 101 figuren, 10,5 x 15,5 cm. 9e verbeterde druk 1963. Prijs DM 3,60. In de Sammlung Göschen verscheen onlangs een nieuwe druk van het tweede deeltje (in totaal zijn er drie deeltjes) van Vermessungs kunde. Het zal niet nodig zijn aan te tonen dat deze boekjes, aan vankelijk geredigeerd door Prof. Werkmeister, in een behoefte voorzien, als men weet dat de eerste druk dateert uit 1910. Het onderhavige werkje behandelt de theodoliet, de hoekmeting, de lengtemeting met de daarvoor ontwikkelde apparatuur waarbij die voor de indirecte afstandmeting en die voor de elektromagne tische lengtemeting ook worden besproken de veelhoeksmeting en veelhoeksberekening, de trigonometrische puntsbepaling met derzelver berekening. Het is natuurlijk onmogelijk een zo grote veelheid van onder werpen in zo'n kort bestek diepgaand te behandelen. De schrijver moet daarom nog al eens de zorg hebben gehad zijn stof niet te populariseren. Informatief is blz. 134, waarop een verwijzing wordt gegeven naar 17 leer- en handboeken der landmeetkunde, wat de leerboeken betreft voor een goed deel van middelbaar niveau en voorts alle in de Duitse taal, hetgeen kenmerkend is voor de groep van lezers die men met het overigens keurig verzorgde vademecum denkt te bereiken. Deel I werd besproken in dit Tijdschrift, Jg. 79, blz. 259. H. L. van Gent 33

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Tijdschrift voor Kadaster en Landmeetkunde (KenL) | 1964 | | pagina 35