i75
l'érudition de monsieur le professeur Schilling". Een Frans-
hoffelijke terechtwijzing die niet kan worden misverstaan: hij
weet er niets van.
vd*6'"
Als belangrijkste ontwikkelingen in de nomografie tijdens en na
d'Ocagne zie ik in 1907 de invoering van de kegelsnede-
nomogrammen en de nomogrammen op derdegraadskrommen door
Clark [12] en in 1948 de introductie van de puntennomo-
grammen uit empirische gegevens door de Chinese hoogleraar
Lo-Ho [13]. Kegelsnedenomogrammen zijn nomogrammen waarin
twee van de drie schalen der veranderlijken op dezelfde kegelsnede
zijn gelegen. Is de derde schaal recht dan kan men zich zo'n nomo
gram door constructie ontstaan denken uit een nomogram met drie
rechte schalen. De stelling van de beroemde Blaise Pascal (1623-
1662) ligt aan deze constructie ten grondslag.
Voorbeelden van deze heel bekende categorie der kegelsnede
nomogrammen vindt men in de figuren 12 en 13 [14].
Een voorbeeld van een nomogram waarin drie schalen op dezelfde
Noord
ztu m
i JL 2120
Tijdvereffening e
I I I I I r-r+20miry
\5d«ca2d«c-
NOMOGRAM
ter bepaling van de [ioek A
die de richting naar de zon
bij gegeven dag en uur
met het Zuiden maakt
Lengtecorrectie J
Voorbeeld:
Datum Imei; P Deventer
t 18u13m
e 3m
5m
u
N.O.H.
Fig. n