52 hogere zendvermogens nodig zijn om een gelijke afstand te kunnen overbruggen. Eveneens in de ontvanger binnentredende interferentie door andere zenders op dezelfde of naburige golflengte wordt zoveel mogelijk vermeden door een internationaal geregelde toewijzing voor het gebruik van radiogolven. In de volgende paragraaf zal worden vermeld welke radio- technische mogelijkheden er zijn om met een minimaal zendvermo- gen een zo gunstig mogelijke verhouding tussen de gewenste en de som van alle ongewenste informatie te kunnen bereiken. Het bovenstaande is ten enenmale onvoldoende en te onvolledig om op grond daarvan gewichten te kunnen toekennen aan ieder van de vele fysische factoren die de nauwkeurigheid en zelfs de bruikbaarheid van de door de ontvanger gemeten informatie in veel sterker mate ongunstig beïnvloeden dan de nader te noemen radiotechnische beperkingen. Er moet nadrukkelijk op gewezen worden dat het volledig benutten van de grote potentiële mogelijkheden van radioplaats bepaling slechts mogelijk is op grond van een juist inzicht in de onderlinge samenhang van de vele fysische beperkingen. Onder ongunstige propagatie-omstandigheden zal het effect van die beperkingen desondanks onzeker blijven en in de praktijk zal dit inzicht dan ook hoofdzakelijk gebruikt moeten worden om tot zodanige opstelling van de zenders te komen dat die ongunstige omstandigheden geheel vermeden worden of althans zodanig beperkt dat hun effect klein blijft en daardoor met aanvaardbare nauwkeurigheid op grond van de propagatietheorie kan worden berekend. 4. Radiotechnische mogelijkheden en beperkingen De radiotechniek stelt vanzelfsprekend zekere beperkingen t.a.v. de nauwkeurigheid en bedrijfszekerheid van de uitgestraalde en ontvangen informatie. De uit dien hoofde bestaande beperkingen zijn echter voor alle precisie-systemen zeer veel geringer dan die welke gesteld worden door de onzekerheden in de propagatie. Verdere radiotechnische verfijningen kunnen daardoor niet of nauwelijks meer bijdragen tot een verhoging van de uiteindelijk bereikbare nauwkeurigheid. Er dient in dit verband op gewezen te worden dat vele publikaties om commerciële redenen gebaseerd zijn op uitsluitend radiotech- nisch dus zuiver instrumenteel bereikbare -meeïnauwkeurig- heid. Op zichzelf is dit niet onjuist omdat vele hoewel niet alle fabrikanten zich op het standpunt stellen dat hun verantwoorde lijkheid beperkt is tot het leveren van technisch zo volmaakt mogelijke apparatuur. Misleidend is echter dat de commerciële achtergrond niet altijd blijkt en dat dit soort publikaties daardoor bij ter zake onvoldoend deskundigen nauwkeurigheden suggereren welke in werkelijkheid zelfs niet bij benadering kunnen wor-

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Tijdschrift voor Kadaster en Landmeetkunde (KenL) | 1965 | | pagina 54