52
hogere zendvermogens nodig zijn om een gelijke afstand te kunnen
overbruggen.
Eveneens in de ontvanger binnentredende interferentie door
andere zenders op dezelfde of naburige golflengte wordt zoveel
mogelijk vermeden door een internationaal geregelde toewijzing
voor het gebruik van radiogolven.
In de volgende paragraaf zal worden vermeld welke radio-
technische mogelijkheden er zijn om met een minimaal zendvermo-
gen een zo gunstig mogelijke verhouding tussen de gewenste en
de som van alle ongewenste informatie te kunnen bereiken.
Het bovenstaande is ten enenmale onvoldoende en te onvolledig
om op grond daarvan gewichten te kunnen toekennen aan ieder
van de vele fysische factoren die de nauwkeurigheid en zelfs de
bruikbaarheid van de door de ontvanger gemeten informatie in
veel sterker mate ongunstig beïnvloeden dan de nader te noemen
radiotechnische beperkingen.
Er moet nadrukkelijk op gewezen worden dat het volledig
benutten van de grote potentiële mogelijkheden van radioplaats
bepaling slechts mogelijk is op grond van een juist inzicht in de
onderlinge samenhang van de vele fysische beperkingen. Onder
ongunstige propagatie-omstandigheden zal het effect van die
beperkingen desondanks onzeker blijven en in de praktijk zal dit
inzicht dan ook hoofdzakelijk gebruikt moeten worden om tot
zodanige opstelling van de zenders te komen dat die ongunstige
omstandigheden geheel vermeden worden of althans zodanig
beperkt dat hun effect klein blijft en daardoor met aanvaardbare
nauwkeurigheid op grond van de propagatietheorie kan worden
berekend.
4. Radiotechnische mogelijkheden en beperkingen
De radiotechniek stelt vanzelfsprekend zekere beperkingen
t.a.v. de nauwkeurigheid en bedrijfszekerheid van de uitgestraalde
en ontvangen informatie. De uit dien hoofde bestaande beperkingen
zijn echter voor alle precisie-systemen zeer veel geringer dan die
welke gesteld worden door de onzekerheden in de propagatie.
Verdere radiotechnische verfijningen kunnen daardoor niet of
nauwelijks meer bijdragen tot een verhoging van de uiteindelijk
bereikbare nauwkeurigheid.
Er dient in dit verband op gewezen te worden dat vele publikaties
om commerciële redenen gebaseerd zijn op uitsluitend radiotech-
nisch dus zuiver instrumenteel bereikbare -meeïnauwkeurig-
heid. Op zichzelf is dit niet onjuist omdat vele hoewel niet alle
fabrikanten zich op het standpunt stellen dat hun verantwoorde
lijkheid beperkt is tot het leveren van technisch zo volmaakt
mogelijke apparatuur. Misleidend is echter dat de commerciële
achtergrond niet altijd blijkt en dat dit soort publikaties daardoor
bij ter zake onvoldoend deskundigen nauwkeurigheden suggereren
welke in werkelijkheid zelfs niet bij benadering kunnen wor-