54
zenders hyperbolische patronen van radio positielijnen (Line Of
Position LOP).
Van een aantal precisie-systemen is of kan één zender aan boord
van een schip of vliegtuig geplaatst worden. Het worden daardoor
,,single-user"-systemen, die cirkelvormige LOPs produceren. Eén
van de nadelen is dat elke volgende gebruiker een compleet stel
nieuwe zenders en ontvangers moet aanschaffen en dat deze op
andere golflengten moeten werken.
Enkele getallen mogen een globale indruk geven van de benodigde
bandbreedten en de gebruikte vermogens:
Ongemoduleerd Bandbreedte 5 tot 100 c/s.
(alleen Decca groep) Vermogen 10 tot 1200 Watt.
Gemoduleerd Bandbreedte 100 tot 1500 c/s.
Vermogen 10 tot 2000 Watt.
Impuls Bandbreedte 20000 tot 50000 c/s.
Vermogen tot 3^ Megawatt.
Hoewel de hier gegeven informatie totaal onvoldoende is om de
versch'llende systemen op grond daarvan onderling te kunnen
waarderen, zal het desniettemin duidelijk zijn dat het eenvoudigste
systeem d.w.z. het gebruik van owgemoduleerde golven
meerdere grote voordelen biedt.
In gebieden met intensief radioverkeer zijn het dikwijls de enige
waarvoor een zendvergunning kan worden verleend. Het is meer
malen voorgekomen dat een voor een gemoduleerd systeem reeds
verleende zendvergunning moest worden ingetrokken omdat de
te brede zendband aanleiding bleek te geven tot ontoelaatbare
storingen op andere radiostations. Ook is het voorgekomen dat van
een gemoduleerd systeem het zendvermogen zoveel moest worden
gereduceerd dat de noodzakelijke verhouding gewenst/ongewenst
signaal op de maximaal gewenste afstand niet meer kon worden
bereikt.
5. Meetkundige en geodetische problemen
Om meetkundige redenen dienen de zenders op zodanige punten
opgesteld te worden dat de LOPs elkaar in het werkgebied onder
een voldoend grote hoek snijden. Voor zover het hyperbolische
systemen betreft, dient bovendien de spreidingsfactor ervan zo
klein mogelijk te zijn, wat meetkundig betekent: zo lang mogelijke
basislijnen tussen de zenders.
Door de ontvanger worden in de uitgestraalde LOP patronen,
in wezen hyperbolische dan wel poolcoördinaten gemetende
gebruiker wenst echter geografische en/of rechthoekige coördinaten,
zodat er een coördinatentransformatie moet plaats hebben. Deze
is vooral op enigszins grote afstanden tot de zenders wiskundig
zodanig ingewikkeld en tijdrovend, dat zij niet door de gebruiker
kan worden uitgevoerd.
De gebruikelijke methode is dan ook om de LOP-patronen op