65
13- Slotbeschouwing
Het thema van deze dag brengt mede, dat ik mij in deze slot
beschouwing zal beperken tot de systemen die directe plaats
bepaling ten dienste van kaartering mogelijk maken, zodat de
grote mogelijkheden van de geodimeter, tellurometer e.d. buiten
beschouwing blijven.
In de internationale praktijk is zeer duidelijk gebleken dat de
eenvoud van het gebruik van de ontvangers geleid heeft en nog
steeds leidt tot overschatting van de mogelijkheden en nauwkeurig
heid van elektronische plaatsbepaling, terwijl de fysische beper
kingen onderschat of niet gezien worden.
Deze situatie heeft mij er toe geleid om in deze voordracht te
trachten een samenvatting te geven van de voornaamste aspecten
en achtergronden van de met het gebruik van dit soort moderne
hulpmiddelen samenhangende veelomvattende problemen. De
beschikbare tijd en de omvangrijkheid van het onderwerp hebben
mij gedwongen tot zeer sterke beperking m.b.t. de details en tot
formuleringen, waarvan erkend moet worden dat zij op vele punten
aanvechtbaar zijn. De tekortkomingen in dit opzicht kunnen wel
licht ten dele te niet gedaan worden door beantwoording van na de
lunchpauze te stellen vragen.
Desondanks wordt gehoopt dat een redelijk inzicht gegeven is in
de relatieve betekenis van de vele factoren die de mogelijkheden
en nauwkeurigheid van elektronische plaatsbepaling beïnvloeden.
De vorige paragrafen samenvattende, moge gebleken zijn dat de
belangrijkste mogelijkheden en geringste beperkingen liggen bij
alle soorten van kaartering buiten zicht van land, d.w.z. daar, waar
terrestrische methoden verstek laten gaan. De belangrijkste moge
lijkheden liggen dus op het terrein van hydrografische en oceano-
grafische kaartering, waterstaatswerken en olie-exploratie op de
continentale plateaus.
Voor landkaartering liggen beslist geen mogelijkheden als men
denkt in termen van geodetische of kadastrale nauwkeurigheid.
Desondanks zijn ook voor landkaartering belangrijke mogelijk
heden, vooropgesteld dat al te ongunstige propagatie-omstandig-
heden vermeden kunnen worden. Ik moge in dit verband wijzen op
do door professor ScHERMkKHüKN bij vele gelegenheden met nadruk
gedane uitspraak dat voor de ontwikkeling van een nog steeds zeer
groot gedeelte van het oppervlak van onze planeet in eerste
aanleg een dringende behoefte bestaat aan kaarten van praktisch
bruikbare nauwkeurigheid. In een zeker niet verwaarloosbaar
aantal gevallen openen elektronische plaatsbepalings-systemen een
snellere, meer praktische en meer economische mogelijkheid om
tegelijkertijd de meetkundige grondslag te bepalen en de detail
meting uit te voeren, dan de conventionele terrestrische methoden.
Ik denk hierbij onder meer doch niet uitsluitend aan prak
tisch ontoegankelijke moerasgebieden, die desniettemin van groot
economisch belang kunnen zijn.