96
fantasie heeft zich van het vaste stramien van de realiteit los
gemaakt en heeft nochtans een prachtige cartografie voortgebracht.
Ik laat u de Ebstorfkaart uit de 13e eeuw zien.
Merkwaardig dat in dezelfde tijd uit de behoefte van de zeevaart
kaarten ontstaan, die waarschijnlijk uit combinatie van zeer vele
afstandmetingen, uitgedrukt in zeildagen, zijn samengesteld.
De eenvoudigste vorm van geodesie werd daarbij toegepast, nl.
het bepalen van de onderlinge ligging van driehoekspunten uit de
lengten van de driehoekszijden. Trilateiatie: we zijn tegenwoordig
bijna weer zover. Toen het kompas was uitgevonden werd dit dank
baar gebruikt voor de oriëntering. Ik laat u een zgn. paskaart,
later kompaskaart, veelal ook portulano genoemd, zien (blz. 97).
De Renaissance met de verering van de Griekse, wetenschappe-
