I20
biz. 334 en 381, jg. 1959 biz. 140, jg. 1961 biz. 372, jg. 1962 biz. 395, jg. 1963
biz. 62 en 313, jg. 1964 biz. 45 en 246.
De catalogus, samen met de supplementen A, B en C, is verkrijgbaar a
f. 1.50, postrekening 103547 van ^r- F. Harkink, Rijswijk (Z.H.)
F.H.
Een verslag van het symposium „Établissement d'un réseau
géodésique européen par satellites" te Parijs, 14-16 december 1964
1. Algemeen overzicht
Het doel van het symposium was:
a. het geven van een overzicht van de waarnemingsmethoden van kunst
manen en de mogelijkheden voor de geodesie;
b. het bestuderen van eisen voor een Europees net en het van de grond
brengen van de nodige internationale samenwerking;
c. het bestuderen van de latere ontwikkeling tot een continentaal of wereld-
net.
Het eerste punt is belicht door vele sprekers. Diverse waarnemings
methoden werden besproken, zie 2. Het tweede punt is slechts in beperkte
mate naar voren gekomen. Verschillende ontwerpen en ideeën zijn gegeven
voor een wereld-driehoeksnet. Een algemene indruk is dat men wel tot
samenwerking bereid is, ook van Sowjet-Russische zijde (Prof. Mikhailov)
en van de kant van Oost-Europa. Behalve militaire geheimhouding bleken
echter ook kwesties van nationaal prestige een grote rol te spelen. De organi
satoren (de heren Tardi en Levallois) hebben zich sterk beijverd om de
weg tot een organisatie politiek te effenen.
2. De waarnemingsmethoden ten behoeve van de geodesie
a. Verenigde Staten
Uit de Verenigde Staten kwamen vele mededelingen over waarnemings
methoden. R. Newton gaf een overzicht van de dopplermethode (gemodifi
ceerd ,,Tranet"-systeem), waarbij over afstanden van duizenden kilometers
nauwkeurigheden beter dan 20 meter werden behaald, behalve voor één
van de stations, waar de ontvangapparatuur enige malen verplaatst bleek
te zijn. Verwacht wordt dat bij een beperkt aantal metingen met vrij een
voudige apparatuur nauwkeurigheden van 10 m in de relatieve coördinaten
kunnen worden behaald over afstanden van duizenden kilometers. Bij deze
methode kan men alleen gebruik maken van satellieten met geschikte zenders
aan boord.
De prijs van een dopplerontvangstation is 2500 Met de ontvanger kan
men via de dopplersatelliet, Geos A, ook tijdstippen nauwkeurig vastleggen.
Een ander „elektronisch" systeem is de Secor. Dit is een systeem voor
elektronische afstandmeting tussen een satelliet en stations op aarde,
werkend met radiogolven. Op afstanden van 500 a 1000 mijl werden af
wijkingen gevonden van de geodetische coördinaten van 1 a 2 delen op io5.
Voor deze methode is een speciale satelliet nodig met ingebouwd neven-
instrument; de grondapparatuur is omvangrijk, maar wel transportabel.
De hele opzet is militair.
Zeer interessant was de lezing van Dr. Veis van het Smithsonian Institute
van welke lezing geen papieren werden verstrekt. Er zijn reeds vele waar
nemingen verricht met Baker-Nunn camera's, waaronder ook vele simultane
waarnemingen, o.a. een driehoeksnet om de hele aarde binnen ca. 15° van
de evenaar. Sommige driehoeken zijn gecontroleerd op sluitfouten (de drie
zijden moeten in één vlak liggen). Deze sluitfouten bedroegen 1/106 tot
maximaal 1/2.io5. De waarnemingen kunnen op twee manieren worden
uitgewerkt