i65
treft men aan in [35] en [36], o.m. betreffende een Jena Theo oio
van de Gemeente Tilburg.
Bij de Staatsmijnen werkt men sedert 1962 met de centesimale
graadverdeling. Dit bracht uiteraard een gedeeltelijke ombouw,
c.q. vernieuwing van het instrumentarium met zich mee.
De aligneer-apparatuur voor het overbrengen van een argument
ter hoogte van het maaiveld naar een verdieping van de onder
grondse werken van een steenkolenmijn, is de laatste jaren verder
beproefd en verbeterd. Hetzelfde kan worden gezegd van de zg.
„verticaalkijker" voor het meten van de uitwijking uit de verticale
stand van mijnschachten. Ir. J. J. H. Wijnands berichtte hierover
in [37]De Meetkundige dienst van de Rijkswaterstaat heeft de in 1961
aangeschafte elektronische coördinatograaf hoofdzakelijk gebruikt
voor de kaartering van Hi-Fix-patronen. Ook is een begingemaakt
met de automatisering van de kaartering van detailmetingen.
Ir. H. Ph. van der Schaaf besprak de codering van veldwerken
voor een dergelijke kaartering in [38]. In [39] wordt deze materie
besproken door S. C. Hoos.
De Optische Industrie „De Oude Delft" is actief op het gebied
van de vervaardiging van militaire luchtverkenningscamera's. In
[40] wordt door Prof. dr. ir. A. Nawijn een beschouwing gegeven
over de eisen die worden gesteld aan camera's voor gebruik op zeer
grote en op extreem geringe hoogte en aan de oplossingen die hier
voor in Delft zijn gevonden.
Zoals reeds in de inleiding van dit verslag werd vermeld, is de
invloed van automatisering op allerlei gebieden van de land
meetkunde merkbaar. Om tot een doelmatiger werkwijze te komen
is door het Kadaster zojuist overgegaan tot de aanschaffing van
een aantal schijfrolplanimeters met elektronische registratie Zuse
84, een elektronische rekenmachine Zuse 25 en automatische
tekentafel Zuse 64.
De combinatie Z 84 - Z 25 zal worden ingezet bij de grootte- en
waardebepaling ten behoeve van het te verwerken zeer uitgebreide
ruilverkavelingsprogramma. De combinatie Z 64 - Z 25 zal het ook
mogelijk maken de detailkaartering te versnellen, zij het dat daar-
nodig zal zijn. Daar de aanschaffing nog zeer recent is, kan over
bereikte resultaten nog niets worden medegedeeld. Interessant is
hierbij op te merken, dat van de Zuse 64 de tafel, alsmede de mecha
nische gedeelten worden vervaardigd door de N.V. Hagen Systems
te Rotterdamde eerste vijftig exemplaren zullen nog in 1965 wor
den afgeleverd. De effectieve afmetingen van de tafel zijn 120 X 140
cm. Een uitvoering met de effectieve afmetingen 150x370 cm is
bij genoemde firma in ontwikkeling.
Fotogrammetrie
In de verslagperiode is het instrumentarium van de Fotogram-
metrische dienst van het Kadaster uitgebreid met een ontschran-
