i85
dat een rekenkundig proces wordt uitgevoerd, waarbij de hande
lingen die de mens nog moet verrichten na instelling van de getallen
en de uit te voeren bewerkingen, onafhankelijk zijn van de aard
en volgorde van deze bewerkingen. Dit onder het voorbehoud
dat elk der rekenkundige bewerkingen door de rekenautomaat
kan worden uitgevoerd.
De rekenautomaat moet dus behalve over de bij het niet-auto-
matische rekentuig voorkomende organen ook de beschikking
hebben over een besturingsorgaan, een orgaan dat er voor zorgt
dat de juiste elementaire handelingen verricht worden in de juiste
volgorde.
Schematisch krijgt men dan het volgende overzicht:
Het verloop van een rekenproces
Het verloop van een rekenproces, met de rekenautomaat uitge
voerd, kan in een 7-tal punten worden weergegeven.
1. De berekening wordt uiteengerafeld in een aantal enkelvoudige
reken- of administratieve handelingen, die ieder afzonderlijk door
de rekenautomaat kunnen worden uitgevoerd. Voorbeelden van
dergelijke handelingen zijn: Tel op, trek af, schuif (dat wil zeggen
schuif een zich in een bepaald register bevindend gegeven x plaatsen
op), haal (dat wil zeggen breng uit een bepaald register van het
geheugen het gegeven dat zich daar bevindt, naar het rekenorgaan)
berg op.
Op deze wijze wordt een rekenprogramma opgesteld in de vorm
van een aantal opdrachten. Elke opdracht bestaat uit twee delen.
In het eerste deel wordt vastgelegd welke handeling moet worden
uitgevoerd (operatiedeel), in het tweede deel wordt aangegeven in
welk(e) register(s) zich het getal (de getallen) bevindt (bevinden,)
waarmee de betreffende handeling moet worden uitgevoerd
(adresdeel)
reken-
orgoan
ingang
uitwendig
geheugen
uitgang
geheugen
besturings
orgaan
transport
besturing
rekenautomaat
