in de ontwikkeling van de automatisering. Aan het systeem van
de autocodes kleven nog enkele hinderlijke bezwaren:
1. het programma, geschreven in de autocode, sluit slechts in
betrekkelijke mate (de mate is afhankelijk van de soort autocode)
aan bij de gebruikelijke schrijfwijze van formules;
2. programma's, gemaakt voor een bepaald type rekenautomaat,
zijn over het algemeen slechts na moeizaam vertaalwerk te gebrui
ken voor een ander type rekenautomaat;
3. de techniek van de automatische rekentuigen ondergaat nog
steeds een zeer snelle ontwikkeling. Dit heeft tot gevolg dat elke
rekenautomaat in een periode van slechts enkele jaren veroudert.
Elk rekeninstituut dat de beschikking heeft over een automatisch
rekentuig ziet zich dus gesteld voor de taak na enige jaren weer
een moderner rekentuig aan te schaffen. In vele gevallen zal men
dan niet dezelfde autocode kunnen gebruiken. Daardoor zal een
belangrijk deel van het programmeerwerk moeten worden her
haald.
Om deze redenen is men, nu al weer enige jaren geleden, begonnen
met pogingen tot standaardisering van voor de machine georiën
teerde autocodes, en tot het formuleren van op bepaalde problemen
georiënteerde rekentalen, die dus te gebruiken zijn voor sterk
verschillende typen rekenautomaten. In de sector van het meer
wetenschappelijk gebruik (in tegenstelling tot het administratief
gebruik) zijn twee talen het meest naar voren gekomen, nl. FOR
TRAN en ALGOL.
FORTRAN (een afkorting voor formula translation) is de oudste
taal, waarvan verschillende versies bestaan, tot ontwikkeling
gebracht door IBM. De laatste tijd worden echter ook hoe langer
hoe meer rekentuigen van ander fabrikaat van een FORTRAN-
vertaler voorzien.
Is FORTRAN vooral uit de praktijk gegroeid, ALGOL (een
afkorting voor algorithmic language) is op iets andere wijze ont
staan, en meer formeel gedefinieerd in internationaal overleg
tussen een 14-tal deskundigen op dit gebied. Strikt genomen dient
men te spreken over ALGOL-60, dwz. aan ALGOL wordt het
jaar van definitie, i960, verbonden. De opstellers van ALGOL
hebben nl. toen reeds voorzien, dat na verloop van jaren, mede
op grond van ervaringen met ALGOL-60, en wellicht met gebruik
making van nieuwe technische ontwikkelingen, een nieuwe definitie
van ALGOL noodzakelijk zou zijn. Ongetwijfeld zal de verandering
hoofdzakelijk uit uitbreiding bestaan. Men denke bijv. aan het
rekenen met complexe getallen, die in ALGOL-60 niet gedefinieerd
zijn. Daar tot op heden alleen nog maar ALGOL-60 is gedefinieerd,
laten wij in het vervolg van dit artikel het jaartal weg.
Beide talen, ALGOL en FORTRAN, hebben een bepaalde
verwantschap en ongetwijfeld ook vergelijkbare mogelijkheden.
Daarom kunnen wij ons in dit artikel verder beperken tot één van
igi