dat niemand met enige zekerheid kon voorspellen hoe de situatie vandaag zou zijn. Daarom doet de vraag zich voor, of het toch niet mogelijk is om althans in bepaald opzicht rekening te houden met ontwikkelingen die in de toekomst te verwachten zijn. Is het bijv. niet mogelijk bij de keuze van het systeem van programmeren al rekening te houden met het feit, dat men over een klein aantal jaren weer een andere rekenautomaat zal gaan gebruiken Inderdaad blijkt het mogelijk te zijn met een niet al te grote onzekerheid bepaalde lijnen van de toekomstige ontwikkeling aan te geven. Enkele lijnen van de te verwachten ontwikkeling Hoewel de aanschaf of huur van een rekenautomaat zeer forse bedragen vergt, is de rekensnelheid zo hoog, dat de kosten per rekenkundige bewerking slechts een fractie uitmaakt van de vroegere kosten per rekenkundige bewerking. Voor talloze proble men is de rekentijd dan ook al verwaarloosbaar klein. Nu zal men in de toekomst de snelheid van de rekenautomaten ongetwijfeld niet onbeperkt kunnen opvoeren. Elektronen plegen zich nu eenmaal wel met een zeer grote, maar toch altijd beperkte snelheid te bewe gen. Toch is nog een aanzienlijke verhoging van de rekensnelheid te verwachten. Tot op heden heeft de geheugencapaciteiteen minder snelle toena me vertoond, vooral door de kosten van de steeds snellere geheugens. Verder moet nu eenmaal elk geheugenelement materieel worden ge realiseerd, waarvoor een zekere ruimte nodig is. Ook daardoor werd een sterke toename van de geheugencapaciteit bemoeilijkt. De sterk verhoogde snelheid van de rekenautomaat doet echter de behoefte aan grotere geheugencapaciteit steeds toenemen. Hoge snelheid en grote capaciteit vormen echter enigszins tegen strijdige eisen, indien men althans de kosten niet ongelimiteerd wil doen toenemen. Daarom wordt de moderne rekenautomaat veelal uitgerust met twee soorten geheugens, nl. een snel toeganke lijk werkgeheugen van beperkte capaciteit, en een minder snel toe gankelijk geheugen van veel grotere capaciteit (het massageheugen) Voor kleinere problemen gebruikt men dan alleen het snelie geheugen en voor grotere tevens het massageheugen. Bovendien kan per eenheid van ruimte een steeds groter aantal geheugen elementen worden ondergebracht, terwijl tevens steeds goedkopere fabricagemethoden worden ontwikkeld, ook voor de snel toeganke lijke geheugens. Door al deze oorzaken is reeds nu en wordt in de toekomst nog meer een sterke groei in geheugencapaciteit mogelijk. Toch zal men er voor een aantal problemen rekening mee moeten houden, dat de geheugenruimte beperkt blijft. Van groot belang voor de toekomst zal ongetwijfeld zijn de ontwikkeling van de time-sharing" systemen. Een aantal gebruikers van de rekenautomaat is gelijktijdig met behulp van bedieningstafels met de rekenautomaat verbonden. 270

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Tijdschrift voor Kadaster en Landmeetkunde (KenL) | 1966 | | pagina 36