Dank zij een uitermate ingewikkeld organisatorisch programma
is nu elke eenheid van rekentijd van de automaat (bijv. 1 sec)
in een aantal stukjes verdeeld. Elke gebruiker krijgt dan elke
tijdseenheid één stukje van de rekentijd van de automaat ter
beschikking. Op deze wijze kunnen tientallen gebruikers, naar hun
gevoel gelijktijdig, de rekenautomaat gebruiken.
Door deze en andere ontwikkelingen wordt de „software" van
de rekenautomaat, dat is de programmabibliotheek in de meest
uitgebreide betekenis van het woord, van steeds groter belang.
Juist door de sterke toename van de snelheid van de rekentuigen
wordt een steeds groter percentage van de benodigde tijd gebruikt
voor het programmeren. Vandaar dat de fabrikant zich hoe langer
hoe meer genoodzaakt ziet grote aandacht te besteden aan de bij
de rekenautomaat te leveren software, waarvan de laatste tijd de
ALGOL- en FORTRAN-vertalers een belangrijk deel uitmaken.
Ongetwijfeld heeft het gebruikmaken van talen als ALGOL
behalve grote voordelen ook bezwaren, waarvan het voornaamste
wel is dat de onderlinge verschillen tussen de ALGOL-vertalers
nog zo groot zijn, dat de uitwisselbaarheid van de programma's
beperkt is. Hoewel het gebruik van algemene programmeertalen
een belangrijke stap vooruit is, zijn daarom nog belangrijke ver
beteringen nodig en te verwachten. Vermoedelijk zullen deze
verbeteringen voor een belangrijk deel uit uitbreidingen bestaan.
Dit zal dan tot gevolg hebben dat de in het programmeersysteem
aan te brengen veranderingen niet zo groot zullen zijn als bij de
overgang van autocode naar ALGOL.
Herontwerp van het rekensysteem
Dat het gebruik van automatische rekentuigen gepaard kan gaan
met een herontwerp van het reken- en formulesysteem wordt
veroorzaakt door het feit dat een concreet probleem veelal op meer
dan één wijze in formulevorm is te brengen, ook al zijn de gebruikte
theorieën op dezelfde axioma's gebaseerd.
Soms blijven bepaalde rekenformules tientallen jaren onver
anderd in gebruik. Deze onveranderlijkheid wordt dan wel voor
principieel aangezien, maar zij is dat niet. Zij wordt slechts veroor
zaakt doordat de rekenhulpmiddelen in deze periode niet wezenlijk
veranderen.
Welke criteria moet men nu aanleggen bij het herschrijven van
het formulesysteem? Niet altijd zal men andere criteria aanleggen
dan voorheen, maar hun onderlinge verhouding zal anders moeten
worden gesteld. Ook bij gebruik van de tafelrekenmachine speelt
de geheugenruimte een rol. Een omvangrijke tafel met goniometri-
sche waarden wordt vervangen door een veel dunnere, waarin
dan sterker moet worden geïnterpoleerd. De nodige geheugen
ruimte wordt dus beperkt en het rekenwerk iets uitgebreid. Maar
toch zal de snelheid van de tafelrekenmachine de belangrijkste
factor zijn bij het beoordelen van een rekenmethode.
271
