309
b. Op de fotozetmachine wordt een 70 mm-film met de tekst
voor het kaartblad vervaardigd.
c. Op de elektro-coördinatograaf wordt nu de kaarteerstift ver
vangen door een foto-projector met de 70 mm-film voor de tekst
van het kaartblad. Deze projector is draaibaar om een verticale as.
Het elektrische bewegingssysteem voor de X- en Y-verplaatsing
en de draaiing van de projector wordt nu automatisch bestuurd door
de ponsband die bij het uitzoeken van de posities is vervaardigd.
Op deze ponsband staat dus de plaats van elke naam aangegeven.
De projector beweegt zich nu geheel automatisch van de ene plaats
naar de andere en belicht, terwijl hij even stilstaat, de film ter
plaatse. Iemand die daar eventueel bij zou staan, ziet er niets van,
want de coördinatograaf is uiteraard in een lichtdichte kast onder
gebracht. Pas wanneer alle namen op de film zijn belicht, wordt, na
ontwikkeling, het resultaat zichtbaar.
Er is nog een variant op deze automatisering in gebruik, waarbij
de tekst van de kaart in de eerste fase van het arbeidsproces niet
wordt opgeschreven, maar in code op de ponsband aangegeven
naast de code voor de plaats van de naam. Deze ponsband heeft
dan twee functies: Het automatisch besturen van de foto-zet
machine en het automatisch besturen van het schriftplaatsings-
apparaat.
De mechanisering en de automatisering van het beschrijven van
kaarten hebben de volgende voordelen
1. Het herhaaldelijk opzoeken van het object op de kaart, dat bij de
naam behoort valt weg.
2. Het uitsnijden, plaatsen en plakken vervalt.
3. Retoucheren vervalt.
4. Er wordt een tijdbesparing van ongeveer 50% verkregen.
5. De namen op film worden niet verbruikt maar gebruikt en be
hoeven eventueel later niet meer te worden herzet.
De volgende typen automaten zijn momenteel in gebruik: de
Bibette, een door Michelin, Parijs, ontworpen machine, ontwikkeld
uit de Staphograph; een door de Army Map Service, Washington,
ontwikkeld systeem; de „Concord Control Inc. automatic type
placement system". Aanschaffing van deze apparaten verdient
slechts overweging bij de allergrootste kaartproduktiebedrijven.
5. ReprocLuktie
De enige belangrijke vernieuwing die sedert 1957 in de repro-
duktie-techniek is ingevoerd, is de elektrofotografie. (Vaak aange
duid met de naam xerografie, welke naam is afgeleid van een firma
naam.) De elektrofotografie maakt gebruik van halfgeleiders, in de
vorm van metaaloppervlakken (zinkoxyde, selenium-oxyde enz.)
die het lijnenbeeld van bijv. een kaart vastleggen d.m.v. statische
elektriciteit. In plaats van een fotografische emulsie wordt een
