fende nuts-bedrijven, opdat die kunnen nagaan of hun kabels of
leidingen gevaar lopen. Is dit het geval dan kunnen zij tijdig passende
maatregelen nemen.
Een belangrijke bijzondere opdracht in de sector van de ambte
lijke landmeetkundige verrichtingen was die van het zg. Laura-
project; het betreft hier o.m. wegenaanleg in het kader van het
wegenplan van de provincie Limburg. Een beschrijving van deze
landmeetkundige werkzaamheden geeft Ir. G. R. Toth in [110].
Doordat inschakeling van de computer de mogelijkheid biedt alle
uitzetmaten in coördinaten te leveren, worden methoden, waarbij
de kaart i500 een grote rol speelt om grafische gegevens te leveren,
verlaten. Deze methoden hebben het bezwaar, dat er in het terrein
vaak ontoelaatbare afwijkingen worden geconstateerd. Bij nu-
merische methoden vervalt dit bezwaar, maar aan de meetkundige
grondslag moeten hogere eisen worden gesteld.
Over de tracé-keuze, het geometrisch ontwerp e.d. betreffende
het Laura-project vindt men een beschrijving in [m] van de hand
van Ir. J. M. van Duin.
Bij het ontwerpen van wegen tracht men steeds de modernste
methoden toe te passen, waarbij ook de computer-technieken een
rol spelen. Een beschouwing hieromtrent geeft A. M. Moonen in
[112]. De verschillende ambtelijke organisaties en particuliere
instanties die met de wegenbouw in aanraking komen, hebben bijna
alle hun eigen wegenbouwprogramma's; de samenwerking op dit
terrein is helaas beperkt. In [113] geeft Ir. J. M. van Duin een
beschrijving van het elektronisch rekenen in de wegenbouw.
Ir. H. Ph. van der Schaaf heeft in [114] een analyse gemaakt van
de meetkundige aspecten van een as-ontwerp. De auteur wijst
daarbij op de beperkingen die de asontwerper bij het combineren
van de aselementen worden opgelegd bij de toepassing van elek
tronische rekenmethoden, omdat het nu eenmaal in de praktijk niet
mogelijk is alle denkbare combinaties te programmeren.
In [115] geeft Ir. H. A. L. Dekker een methode voor het uit
zetten van bogen, waarmee sneller een vloeiend verloop van de
boog wordt verkregen; de methode wordt vooral toegepast bij
spoorwegen.
Door het International Institute for Aerial Survey and Earth
Sciences (ITC) werden, voor de gekoppelde reken- en tekenauto
maten Zebra-Calcomp 506, programma's ontworpen om perspectief
tekeningen te vervaardigen, die een belangrijk hulpmiddel zijn in de
ontwerpfase van wegenaanleg.
De afdeling „Wonen" van de Landbouwhogeschool te Wage-
ningen ontwikkelde een instrument, de „enthoscoop", waarmee
langs optisch-elektronische weg, de indrukken van een bestuur
baar bewegend waarnemingselement in een maquette worden
geprojecteerd op een televisiescherm. Hiermede kan een stedebouw
kundig ontwerper een getrouw beeld verkrijgen van de werkelijk
heid, die bij de verwezenlijking van zijn plannen zal ontstaan.
Ill
