29
meerdere landen, andere instrumenten voor differentiële ont-
schranking ontwikkeld. Het principe van differentiële ontschranking
is eenvoudig en zal hier aan de hand van de Orthophotoscope van Bean
worden uitgelegd. De Orthophotoscope is gebaseerd op de Balplex
plotter, dus een anaglyph stereo-instrument. Na relatieve en absolute
oriëntering van het stereo model, wordt dit model niet, zoals ge
bruikelijk, afgetast met een ruimtelijk meetmerk in de vorm van
een lichtpunt in een projectie-tafeltje (waaronder zich de tekenstift
bevindt), doch door een automatisch bewegende spleet. Op de
grote tafel wordt nl. een blad lichtgevoelig materiaal gelegd en dit
wordt bedekt met een masker waarin alleen een nauwe spleet is
uitgespaard. Deze spleet (zie figuur 2) wordt, door middel van een
motor, automatisch in Y-richting bewogen; aan het eind van het
stereo-model gekomen, wordt de spleet automatisch over zijn eigen
breedte (u.i. de dimensie van de spleet in Y-richting) in Y-richting
verplaatst en vervolgens in tegengestelde Y-richting bewogen ,enz.
De tafel, plus film, plus masker (en spleet), is in verticale zin
verplaatsbaar m.b.v. een handwiel. De enige taak van de waar
nemer is deze hoogte-instelling voortdurend zo bij te houden dat
de spleet (die hier als „meetmerk" dient) steeds het terrein opper
vlak volgt.
Daar de orthofoto-emulsie slechts gevoelig is voor blauw licht,
wordt alleen de projectie van die foto, waarvoor een blauw filter is
geplaatst (de andere foto heeft een rood filter), op de orthofoto vast
gelegd. Op elk moment wordt dus alleen het kleine vakje van de spleet
belicht; voor zover het terrein binnen dit vakje als horizontaal kan
worden beschouwd, is de „orthoprojectie" dus meetkundig juist.
Voor zover dit niet het geval is moet, afhankelijk van de terrein
hellingen in Y-richting, een spleetbreedte worden gekozen (bv. 2,
Fig. 2.
