o©01
a. De optische aligneermethode met zoneplaat van prof. dr.
A. C. S. van Heel;
b. het gebruik van een zoneplaat voor een richtkijker, waardoor
de noodzakelijkheid van scherpte-instelling vervalt.
Meetmethode a
In principe bestaat deze meetopstelling uit drie elementen
(figuur i):
a. een klein gaatje dat wordt verlicht;
b. een eenvoudige loep met een glaasje waarop bijvoorbeeld een
zwarte ring is aangebracht (instelmerk)
c. een zoneplaat bestaande uit een dun plaatje metaal, waaruit
enige concentrische ringen zijn weggeëtst, zodanig dat de ringen
en de spleten even breed zijn (figuur 2).
Plaatsen we de zoneplaat tussen het verlichte gaatje en het
instelmerk, dan ontstaan achter de zoneplaat concentrische licht-
ringen, die ook aanwezig zijn ter plaatse van het instelmerk.
Deze lichtringen zijn niet de schaduwen van de zoneplaat, zij
zijn veel fijner van structuur en ontstaan door interferentie van
buigingslicht.
Met de loep neemt men nu het instelmerk en het lichtringen-
227
lamp diafragma zoneplaat instelkenmerk kijker
G K D N
Fig. i. Principe van de optische aligneermethode met zoneplaat
Fig. 2. Een aantal verschillende zoneplaten