Bij wijze van testament zou ik over deze ontwikkeling enkele op
merkingen willen maken.
De jeugd zal waarschijnlijk met een zelfverzekerde glimlach wel
willen aanhoren wat iemand uit een vorige generatie te zeggen heeft.
Menig niet zo oudere zal waarschijnlijk zich verbazen over zoveel
gebrek aan levenswijsheid bij zo'n oud mens. Ik denk daar dan het
mijne over.
Er zijn vele redenen nogal onontwarbaar samengevlochten die
het geheel van de studentenonrust voortbrengen.
Als we eerst dicht bij huis blijven, 't kan met onze Landbouw
hogeschool nog wel wat beter. Maar als de Sorbonne zo goed had
gefunctioneerd als de L.H. dan was er niets gebeurd. Ik zal dat
straks wel moeten tegenspreken. Laat me nu eerst naïef zijn.
Nu 't in Parijs stormde hebben we er hier ook wat van ervaren.
Maar toch, niet veel bomen zijn gesneuveld, er zijn enkele dode
takken afgebroken, maar behalve wat gerommel wordt hier met
bosbouwkundig begrip en met gezond verstand aan de verzorging
van het bos, dat is de L.H. gewerkt.
Op een enkel gevaar bij deze structurering zou ik willen wijzen.
Een goed verstaander heeft al kunnen begrijpen wat ik bedoel
met de nadruk die ik gelegd heb op de beproefde landmeetkundige
methode, het kleine aan te passen aan het grote.
Dit is bepaald een democratische methode. Maar dan democratie
in de ware betekenis van het woord, n.l. volksregering, zelfregering
van het volk als geheel.
Het volk dat is die grote verscheidenheid van aan het geheel
deelnemende mensen. Tot dat volk behoren ook de aristoi.
Ieder heeft naar aard en kwaliteit zijn plaats en een passende
verantwoordelijkheid. Wie hier de kleinen, wie de groten zijn, blijkt
wel. Studenten kunnen op een bepaald gebied de groten zijn, hoog
leraren de kleinen.
In deze orde bestaat een gezond functionerend geheel. Gelijkheid
is er niet. Gelijke invloed zou het geheel dekwalificeren. De massa
zijn steeds de meesten maar kwalitatief niet de meest wetenden.
U moet dit goed begrijpen. In de massa zijn prachtmensen, in de
elite zijn onmensen geen uitzondering. Maar wil men het niveau van
een samenleving hooghouden, dan voege zich ieder op de juiste
plaats.
Hoe dit te realiseren
Niet door algemene verkiezingen. Deze breken de laagste, de
meest materialistische hartstochten los.
Hoe dan wel Ik weet 't ook niet. Maar het moet kunnen.
Wanneer op een of andere wijze een Hogeschoolstructuur zou
zijn verkregen die ideaal was, dan nog zou de onrust niet weg zijn.
't Gaat slechts een deel van de studenten om de Hogeschool als
zodanig. Een groot deel gelukkig. De werkzame bezwaren zijn dieper
gefundeerd dan alleen maar onderwijs, programma's e.d.
321
